Danimarka'da her işçinin, Danimarka Tatil Kanunu uyarınca yılda 5 haftalık tatil hakkı vardır ve bu haftaların 3'ü 'Hovedferien' veya ana tatil dönemi olarak belirlenir. Bu dönem genellikle 1 Mayıs'tan 30 Eylül'e kadar sürer ve Temmuz tatil adına izinlerin en yoğun alındığı aydır.
Temmuz 2024 itibarıyla, tatil sezonunda Yabancılar Kanunu'nda yeni değişiklikler uygulamaya kondu ve bu değişiklikler, Fast Track izni altındaki uluslararası çalışanları önemli derecede etkiliyor. Bu değişiklikleri daha iyi anlamak ve yeni düzenlemelerin sonuçlarını daha iyi anlamak için, Danimarka'da Geçen Hafta, EY Danimarka Direktörü ve Göçmenlik Müdürü Rikke Gahrn Wolfsen ile konuştu.
1. Danimarka'da Geçen Hafta haber bülteni ile konuştuğunuz için teşekkür ederiz, Rikke. Danimarka Parlamentosu'nun Temmuz 2024'te kabul ettiği yeni göçmenlik yasa tasarısındaki önemli değişiklikleri açıklayabilir misiniz?
Rikke: İş amaçlı göç konusunda en önemli değişikliklerden biri, Fast Track kuralları kapsamında maaşın Danimarka’da bir banka hesabına yatırılmasına ilişkin şartların gevşetilmesidir.
Bu şart, Danimarkalı şirketler ve onların Danimarka'da geçici olarak çalışan uluslararası temsilcileri için önemli bir zorluk teşkil etmekteydi. Tipik olarak, bu çalışanlar kendi ülkelerinin maaş bordrosunda kalırlar ve o ülkede kira, sigorta ve sosyal güvenlik gibi sabit maliyetler ile baş etmeye devam ederler. Hal böyle olunca maaşlarının tamamını Danimarka'daki bir banka hesabına alıp masrafları için kendi ülkelerinde diğer hesaplarına geri aktarmaları pratik değildi.
Yeni kurallarla birlikte, Danimarka'da Fast Track için tasdikli bir şirkette veya araştırmacı programı kapsamında çalışan kişiler artık bu kurallara tabi değildir. Maaşlarını Danimarka dışında kendi banka hesaplarından almalarına izin veriliyor.
Fask Track nedir?
Fast-track vize programı, Danimarka'daki tasdikli bazı şirketlerin yabancı çalışanlarının işe alım sürecini hızlandırmak ve esneklik kazandırmak üzere tasarlanmıştır. Bu çalışanların hem Danimarka'da hem de yurtdışında çalışmasına olanak tanır. Fast-track vizesi için Danimarka şirketinin yetkililer tarafından Fast-Track tasdiklenmesi gerekir (SIRI) ve çalışanın beş fast-trick tipinden birini sağlaması gerekir: Pay Limit Track (Kontratta belli asgari bir ücret), Supplementary Pay Limit Track (Pay Limit’in bir farklı hali), Short-term Track (Kısa Süreli Çalışma), Researcher Track (Araştırmacı) ve Educational Track (Mesleki Eğitim).
Her tipi istihdamın niteliğine göre uyarlanmış farklı şartlara dayanır ve farklı faydalar sunar.
2. Danimarka'daki banka hesabı zorunluluğunun kaldırılması, Fast Track programları kapsamındaki çalışanları nasıl etkileyecek?
Rikke: Danimarka'da kalıcı olarak işe alınan kişilere, Danimarka'da bir banka hesabı açmaları için daha fazla zaman tanınacak. Daha önemlisi, kuralları ihlal etme riskinden kurtulacaklar. Danimarka'da yaşayacak bir yer bulana kadar, CPR no. alasıya ve bir banka hesabı açana kadar artık maaşlarını Danimarka dışında alabilecekler.
Danimarka'da sınırlı bir süre çalışmak için görevlendirilen kişilerin, Danimarka'da bir hesap açma konusunda çok daha az zorluk anlamına geliyor, çünkü eski kural hiçbir amaca hizmet etmiyordu. Aynı zamanda onları maaşlarını kendi ülkelerine aktarma masraflarından da kurtarıyor, döviz dalgalanmaları ve bu bağlamdaki ücretler dikkate alındığında).
Danimarkalı şirket için - ve aynı zamanda kendi ülkelerindeki işveren için - Fast Track Programı ve araştırmacı programı kapsamındaki süreç artık çok daha akıcı hale geldi. Bürokratik güçlükler azaldı. Farklı bir ülkede kullanılmamak üzere banka hesabı açılmayacak.
3. Danimarka'da bir banka hesabı açmak için verilen sürenin 90 günden 180 güne uzatılmasının ne gibi faydalar sağlayacağını öngörüyorsunuz?
Rikke: Bir banka hesabı oluşturmak kesinlikle atom fiziği değil ya; kendi zor değil ancak koşullara bağlı uzayan bir süreç. Zaman çerçevesinden ve banka hesabının zamanında açılmaması durumunda kuralların ihlal edilmesi riskinden rahatsız olan birçok kişiyle konuştuk. Sürenin 180 güne uzatılması, onlara bir banka hesabı açmak da dahil olmak üzere yerleşmeleri ve pratik işleri halletmeleri için çok daha fazla zaman tanıyacak.
Ancak şunu da itiraf etmeliyim ki, burada daha iyi sonuç, gerçek bir amaca hizmet etmediği için banka hesabı zorunluluğunun tamamen kaldırılması olurdu. Politikacıların bu zorunluluğun Danimarka'da kara para aklamayı engellemeye yönelik olduğunu iddia edeceklerini biliyorum; ancak 17 yıla yakın bir süredir göçmenlik alanında çalışmış biri olarak, gördüğümüzün bu olmadığını söylemeliyim. Gereksinimin tamamen ortadan kaldırılmasının, kuralların suistimali ile sonuçlanmayacağına inanıyorum; hiçtiyse aksini destekleyecek hiçbir kanıt görmedik. Ancak sürenin 180 güne uzatılması şüphesiz ki bir gelişmedir, ancak bu kesinlikle en uygun çözüm değildir.
Danimarka'daki uluslararası işçiler yeni rekorlar kırıyor
Danimarka Ticaret Odası tarafından yapılan yeni bir analiz (Danca dilinde), yabancı işgücünün 2024'ün ilk üç ayında Danimarka'nın Gayri Safi Yurtiçi Hasılasına (GSYİH) %12'ye karşılık gelen 76 milyar DKK katkı sağladığını gösteriyor.
Dansk Erhverv'in CEO'su, Brian Mikkelsen “Danimarka'da çalışan pek çok yabancı, Danimarka ekonomisine ve Danimarka'nın genel refahına devasa bir fark katıyor. Dolayısıyla sadece üç ayda Danimarka'nın GSYİH'sına 76 milyar DKK'lık devasa bir katkıdan bahsediyoruz. Bunlar çılgın rakamlar," diye söylüyor.
4. Genişletilmiş iş değişikliği kuralının, çalışma izni türlerini değiştirmek isteyen çalışanları nasıl etkileyeceğini açıklayabilir misiniz?
Rikke: Bu yalnızca yıllardır pratikte kullanılan kuralların resmileştirilmesi; bu hiçbir şeyi değiştirmeyecektir. Farz edelim ki yeni bir işe/role değil de yalnızca yeni bir programa (örneğin, normal pay-limit programından fast-track pay-limit çalışma vizesine) geçiş yapacak olun. Bu durumda bile, yeni vizenizi almış gibi çalışmaya anında başlayabilirsiniz, başvurunuz daha işleniyor olsa bile.
5. Fast Track planının short-term track kapsamında kalış süresini uzatmaya yönelik yeni hüküm nasıl işliyor?
Rikke: 1 Temmuz'dan önce, program kapsamındaki her yeni ikamet için ayrı yeni bir başvurunun yapılması ve yapılan her başvuru için biyometrik gerekiyordu. Bu, bazı kişiler için biyometrik özelliklerin genellikle yılda 10 kez veya daha fazla kaydedildiği anlamına geliyordu; bu, başvuru sahibi için oldukça zaman alıcı ve külfetli bir süreçti. Kural değişikliğinden itibaren uzatma yapılabiliyor ve bu bağlamda biyometrik özelliklerin artık kaydedilmesine gerek kalmayacak.
6. Bu değişikliklerin Danimarka'da faaliyet gösteren küresel şirketler için ne gibi etkileri var?
Rikke: Amaç, AB vatandaşı olmayanların Danimarka'da işe alınma sürecini şirketler için daha acısız hale getirmek ve bunlar doğru yönde atılmış önemli bir adımdır.
7. EY bu değişikliklerin savunuculuğuna nasıl dahil oldu?
Rikke: EY, banka hesabı zorunluluğunun getirildiği 2017 yılından bu yana kuralları değiştirme girişimlerinde aktif olarak çalışıyor. Diğerlerinin yanı sıra Danimarka Sanayi Konfederasyonu ile yakın işbirliği içinde çalıştık ve aynı zamanda aralarında yer alan en büyük müşterilerimizden bazılarıyla da bağlantı kurduk. Danimarka'nın en büyük ve en başarılı şirketler mevcut hükümet de dahil olmak üzere Danimarka'daki siyasi partilerle doğrudan bağlantı kurarak politikacıların kurallarda değişiklik yapılması gerektiğini ve bunun uzun vadede Danimarka ekonomisine nasıl fayda sağlayacağını anlamalarını sağlamaya uğraşıyor.
8. Şirketlerin bu yeni düzenlemelerle ilgili olarak bilmesi gereken potansiyel zorluklar veya endişe verici alanlar var mı?
Rikke: Yok hiç de – ancak şirketlerin, Danimarka'da AB vatandaşı olmayan kişileri işe almaya iyi bir şekilde hazır olabilmeleri için fast-track için tasdikli olmaları gerekiyor. Bunun için şirketlerin bir an önce gerekli şartları sağlamalarını öneriyorum. Mümkün olan en iyi şekilde ve kurallar veya düzenlemeler konusunda rehberliğe ihtiyaç duymaları halinde, sohbete her zaman hazırım.
https://nyidanmark.dk/en-GB/EmployersAndEducation/Employers/Certification
"Karamsar bir senaryo"
Finans’ın raporunca Danimarka Ticaret Odası'nın yakın zamanda yaptığı bir tahmine göre, Danimarka'daki belediyelerin 78'inin 2050 yılına kadar işgücünde bir azalma yaşaması bekleniyor. Bu durum özellikle işgücünün yüzde 20'den fazla azalmasının beklendiği bazı belediyelerde pek ciddi.
Aile Birleşimi Kanunu Yeniden Tanımlanıyor
1 Temmuz 2024 itibarıyla uygulamaya konulan yeni değişiklikler aile birleşimi yolunu da yeniden tanımlıyor. Aile Birleşimi sürecini iki önemli değişiklik etkiliyor:
Çiftler için gerekli olan depozito miktarı yarı yarıya azaltılarak mevcut 114.000 DKK'dan 57.000 DKK'ya indirildi.
Entegrasyon gereksinimlerini karşılamak için, 3. Seviye Danca Sınavı’nı (Prøve i Dansk 3) geçmek yerine eşler Danca'da önemli düzeyde iletişim gerektiren beş yıllık tam zamanlı bir işte çalıştıklarını gösterebilirler.
Detaylar için LinkedIn’deki yazımıza bir gözatın:
https://www.linkedin.com/pulse/redefining-family-reunification-denmarks-new-immigration-ftbqf/