Danimarka'da Geçen Hafta (05.05-12.05) 16. Bölüm 2024
Hemşehrilik; Kuzey Işıkları; Bisiklet aklı zinde tutuyor
“Pek çok uluslararası kişi bu kentte yerleşerek ev satın aldı, onlar olmasa inanılmaz sayıda eski binamız bomboş kalacaktı. Tabii ki de bu kent, iş hayatı ve eğitim hayatının devamlılığı için büyük bir artı..”
— Peter Hansen, Outrup halkının yerel bir lideri (Varde, Güney Danimarka)
İçindekiler
Baş editörden
Hansen’in Danimarka’daki uluslararası varlığını öven yorumunun yanında, Danimarka'nın başka bir ucundaki görüş tam zıt yönde. Dræby (Kerteminde, Fyn adası) bölgesindeki yerel dernekler uluslararası işçilerin istilasından korkuyormuş. "Halka dahil olmayan” bu işçiler için şehrin dışında “işçi köyleri” oluşturulacak.
Net olan şu: Danimarka'da bir geçiş dönemindeyiz. Buradaki toplum, yeni demografisine uyum sağlamak için değişiyor ve gelecekte de değişmeye devam edecek. Her zaman olduğu gibi - yalnızca toplum olarak hafızamız genellikle kısadır. İnsanlar toplumdaki bu değişimlere farklı şekilde tepki veriyor ve ne yazık ki her iki taraftan da aşırı tavırlar konabiliyor.
Asimilasyon veya uluslararası işçiler için şehirlerin dışında “özel bölgeler” kurulması çağrıları, neyse ki, bize tarihin talihsiz zamanlarını içtenlikle hatırlattığı için sertçe karşılanıyor. Danimarka’ya daha yakın zamanda taşınmış ailelerin bu ülkeyi ne kadar benimsediklerinin öyküleri geleceğe bir ümit ışığı tutuyor. Elbette o gelecek yolunda ilerlemek zor olacak, ancak yıkan yerine yapan olma zihniyetini benimseyerek uluslararası topluluk ve Danimarka topluluğu beraber yürüyebilir. Danimarka, birçok insanın evi.
DGH ekibi olarak 2 haftaya Esbjerg'e geliyoruz! 25 Mayıs'ta mümkün olduğunca çok kişiyi aramızda görmeyi umuyoruz. Ayrıca Kopenhag'daki sosyo-ekonomik bir işletmeyi* ziyaret etmeyi düşünüyoruz :) (lastweekdk@gmail.com’a ulaşın!)
Türkçe Editöründen Not:
Danimarka’da, çalışanlarına bir maaş ödeyen sivil toplum kuruluşlarına Socialøkonomisk Virksomhed, yahut sosyo-ekonomik işletme denir. Ör. Sınır Tanımayan Doktorlar.
Haftanın Kelimesi
Finanslov=Devlet bütçesi. Her Aralık ayında, hükümetin bir sonraki yıl için kamu bütçesini belirleyen bir yasa çıkar. Genellikle hükümet Eylül ayında bir teklif taslağı sunar ve bu daha sonra mecliste tartışılır ve üzerine müzakere edilir. Yasa kabulü için çoğunluğun desteği gerekiyor, aksi takdirde başbakanın istifa etmesi ve seçim çağrısı yapması şarttır.
Anket
Türkçe Editöründen
(Fotoğraf: Houlbjerg, Aarhus’tan Kuzey Işıkları Görüntüsü, Aurelian Chef)
Mayıs’ta artık günlerin oldukça uzamasıyla gökyüzünün 23:00’e kadar tam karardığını görmüyoruz. Bu Cuma Danimarka’dan bile Kuzey Işıklarını olağanüstü net gördük. Ama, ama kaçırıverdiyseniz hiç hayıflanmayın! Pazar gecesi, Cuma’dan bile daha net olması bekleniyor!
Dünyanın gözlerini Kuzey Ülkelerine çevirdikleri günlerde Kuzey Kutbu'nu süsleyen bu manyetik fırtına sanki gelecek bir şeylerin alâmeti gibi. Malmö, İsveç’te Eurovision yapılıyor. İskandinavya’da NATO birliği sağlanmasıyla yeni katılımcılar Finlandiya ve İsveç’ten büyük beklentiler var. İzlanda’da yanardağlar patlıyor, Grönland ile Danimarka da siyasi bir krizin eşiğinde…
Bu sayısız gözlerin getirdiği ciddi bir baskı olsa da bunu fırsat olarak değerlendirmek de lazım. Coping in Copenhagen podcastinin yeni bölümünde Danimarka’nın kalıcı oturum izni ve aile birleşimi için vizeleri kolaylaştırdığı duydum.. Ekspat Kafası podcastinde TEİD ekibinin Danimarka’ya yeni gelecekler için Danimarka’ya İlk Adım Rehberi’nden bahsedildi. Bu arada Ekspat Kafası podcastini ilk kez duyuyorsanız Enes ve Michelle’in konuk olduğu Türkiye Simülasyonunda Danimarka Kültürü Deneyimlemek bölümünü de öneririm.
Danimarka Siyaseti
Haftalık siyasi genel bakış
9 Haziran'daki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde kime oy vereceğinizi bilmiyor musunuz? Hangi adayların size benzer görüşlere sahip olduğunu görmek için aday testini doldurun! Adaylardan bazılarını #VOTEHOME podcast'imizden de dinleyebilirsiniz.
Bir pratisyen hekimin bir kişiye 27 yıl boyunca yetecek kadar Ozempic diyabet ilacı reçete ettiği ortaya çıktı. Açıkça karaborsada ilaç satmak için çevrilmiş bu üçkağıtçılığın ifşa olması ile Danimarka İlaç Kurumu eczanelere bir yıllık miktardan daha fazla Ozempic satmamalarını söyledi.
Mavi bloğun eski lideri Venstre (Danimarka Liberalleri), şimdi yerlerde sürünüyor! Yalnızca birkaç yıl önce Sosyal Demokratlara rakip olacak kadar halk arasında yeterli desteğe sahip olan bu parti bir kimlik çatışması ile karşı karşıya. Şu anda kamuoyu yoklamalarında altıncı sırada yer alan Venstre, seçmenlerine hizmet ederken bir yandan da Sosyal Demokratlar ile kurmuş oldukları koalisyon hükümetindeki yerlerini korumayı zorunda. Olası bir çözüm, Mette Frederiksen'in başbakanlıktan sonra diplomasi düzeyinde bir iş bulması ve Nicolai Wammen gibi başka bir Sosyal Demokrat'ın yeni başbakan olması olabilir. Zira, Venstre seçmenleri Wammen’e karşı daha ılımlı ve ondan Frederiksen gibi nefret etmiyorlar.
Bir başka kimlik çatışması ise yeni LA partisinin (Liberal Alliance yahut Özgürlükçüler) kendini yeni Liberal partisi olarak sunmasından doğuyor. İki parti hem Danimarka meclisinde hem de Avrupa parlamentosunda farklı saflardadır. Avrupa düzeyinde, Venstre liberal grup Renew Europe'un bir parçası, Liberal Alliance ise muhafazakar grup EPP'nin bir parçası. Memlekette de Venstre hükümet partisidir, Liberal Alliance ise muhalefet. Partileri bölen iki ana tema cinsiyet kotaları ve babalık iznidir (Venstre taraftardır, Liberal Alliance ise karşıdır).
Dışişleri Bakanı ve Moderaterne'nin (Ortalar) lideri Lars Løkke Rasmussen, 15 Mayıs'ta ”Befrielsens Pris, yahut Kurtuluşun Bedeli" başlıklı bir kitap yayınlayacak. Rasmussen’in son kitabı 5 yıl önce yayınladığında, Sosyal Demokratlarla Liberallerin arasındaki merkez hizalı bir hükümet fikri herkesi şok etmişti. 3 yıl sonra bu fikir bir gerçeğe dönüştü: Venstre, Sosyal Demokratlar ve Moderaterne'nin ortak hükümetiyle. O yüzden bu yeni kitabı, fal baktırır gibi okuyacak da çok var.
Nordik Konseyinde Gerginlik! Çarşamba günü Grönland, Nordik Konseyi üyeliğini ayrımcılıktan dolayı dondurduğunu açıkladı. Küçümsenmemesi gereken bu olay Danimarka ile Grönland arasındaki yakın zamandaki en büyük siyasi gerginlik. Grönland başbakanı Múte B. Egede’n açıklamasına göre Grönland, NATO ve Kuzey Denizi’nde savunma ile ilgili toplantılardan uzak tutuldu. Bu açıklamaların bu haftaki Danimarka ile İsveç arasındaki görüşmelerin hemen ardından gelmesi oldukça endişe verici.
Türkçe Editörü Açıklıyor: Venstre ile Liberal Alliance
Son haftalarda Venstre ile Liberal Alliance’ın sürekli gündeme gelmesinden dolayı ben de Türkçe kullandığım adlarına biraz açıklık getirmek istiyorum. Bir partinin “muhafazakar” mı “liberal” mi olduğu seçim turundan seçim turuna değişiklik gösterebilir ve Danimarka içerisindeki algı yabancı basından oldukça farklı olabilir.
Venstre 1870 senesinde “Birleşmiş Sol” adında kurulmuştur ve o zamandan bu yana siyasette güçlü bir oyuncu kalabilmek için sürekli farklı kimliklere bürünmüştür. Özellikle Berlin Duvarının yıkılmasından sonra Venstre net bir şekilde sol geçmişinden arınmıştır. Sosyal Demokratlara karşılık kendilerini liberal bir alternatif olarak sunarlar. Venstre’nın değerleri arasında: Özgürlük, Sorumluluk ve Bireyselcilik yer alır. Öte yandan, emeklerinin geçmiş olduğu Danimarka sosyal devletinin devamlılığını sağlamak istiyorlar. Bunu aynı zamanda Avrupa Parlamentosu’nda Renew Europe ile kurdukları bağda görmek mümkün. Dolayısıyla, uluslararası kaynaklarda Liberal Party of Denmark adı tercih edilmiştir, Liberalliğin Danimarka yorumunu temsil etmek isteyen bir parti bu. Kendi metinlerimde Venstre’ya bu yüzden Danimarka Liberalleri diye hitap ediyorum. Türkiye’de bir karşılığı aklıma gelmiyor, fakat mevcut politikaları İngiltere’nin Muhafazakâr Parti’sine benzetilebilir.
Liberal Alliance ise “Liberaller İttifakı” adı ile 2007’de kurulmuştur. Ve kuruluş anından itibaren Danimarka’da Liberalleri bölen bir hizip olmuştur. Politika olarak liberteryenizm ya da özgürlükçülüğü benimsedikleri söylenebilir. Son 1-2 senede ciddi destek toplamış bu parti, 1973’ten beri ilk kez Danimarka meclisine giren bir liberteryen parti olmayı bekliyor. Venstre ile aynı özgürlük ve sorumluluk değerlerini paylaşmalarına rağmen, LA çareyi düşük vergilerde ve fazlalık yasaların kaldırılmasında görüyor. Ancak Danimarka ileri derecede bir sosyal devlet olduğu için, bu değişim teklifleri yenilik yerine geriye dönüş olarak değerlendiriliyor. Sosyal devletlerin daha küçük olduğu Avrupa siyasetinde bu yüzden Muhafazakâr bloku olarak geçen EPP yanında hizalanmışlardır. Danimarka’da Geçen Hafta’nın İngilizcesi Last Week in Denmark’ta LA’ya Liberal Conservatives diye hitap ediyoruz: Özgürlükçü muhafazakârlar anlamında. Ancak bu muhafazakârlık Danimarka’dan ziyade Avrupa düzeyinde olduğu için Türk okurlarımızca farklı anlaşılabilir. Danimarka’da statüko Venstre’nın Liberallik tanımıdır, LA’nın Liberallik tanımı ise bir karşı argümandır. Bu kafa karışıklığını gidermek adına ben Liberal Alliance’a Özgürlükçüler şeklinde hitap ediyorum. Türkiye’deki yaklaşık karşılığı Liberal Demokrat Parti’dir.
Odak
Geçen yıl 9. sınıf öğrencilerinin %11,5'u Danca ve/veya matematik dersinden kaldı: 2019'daki %8,6 oranına göre ciddi bir artış var. Ancak Danimarka'nın coğrafyasına bakınca bir eşitsizlik söz konusu. Bazı şehirlerde durum kritik; Lolland - %34, Ringsted - %25,5, Odsherred - %23,2. Başka şehirlerde ise oldukça düşük bir pay; Gentofte - %3,9; Hørsholm - %4,3. Harita için tıklayın.
Hükümet bu durumla başa çıkmak için devlet okullarına 500 milyon DKK tahsis etti. Her okul, akademik açıdan en zayıf %10'luk dilimdeki öğrencilere iki ders konusunda ekstra destek sağlamak için sermaye alacak.
Türkçe Editöründen Not:
Bu politika bana şahsen ilginç geldi, 2010’lu senelerde Türkiye’deki devlet liselerini gözlemlemiş biri olarak. Lisedeyken birçok arkadaşım bazı hocaların zor sınavlar yapıp ondan sonra öğrencilere “yardım” diye özel ders verdiklerinden şikayetçiydi. Danimarka’da veli parası yerine vergi parası kullanılıyor demek ki bu takviye dersler için. Ona rağmen, öğretmenlerin öğrencileri suistimal etmemesi için paradan öte kontroller olması taraftarıyım.
Danimarka ve İsveç savunma iş birliğine imza attı: İki ülke Baltık Denizi bölgesindeki hava sahasında birlikte devriye gezecek, yani Danimarka'da İsveç uçaklarını, İsveç'te Danimarka uçaklarını göreceğiz. Anlaşma, NATO ittifakının yararına karşılıklı hava sahasına ve üslere erişim sağlıyor. Donanmada işbirliğine ilişkin başka bir anlaşmanın da yakında yapılması bekleniyor.
İki ülke aynı zamanda CV90 piyade savaş araçları (IKK) gibi askeri teçhizatı da ortaklaşa satın almayı planlıyor.
Danimarka Ekonomisi
Nisan ayında %0,8 enflasyon oranı: Enflasyon oranı istikrarlı bir şekilde Avrupa Merkez Bankası'nın %2'lik istikrar hedefinin altında kalıyor. Aslında kira ve hizmet fiyatlarındaki artış (%2,9) olmasaydı enflasyon daha da düşük olacaktı. Ürünler geçen yılın nisan ayına göre ortalama %1,5 daha ucuz. Faiz oranlarının düşeceği bir dönem beklenirken, bankada kredi kullananlar için bu bir müjde.
Øresund arasında işe gidip gelenler için 2025'ten itibaren yeni vergi kuralları: Danimarka'da çalışan 17.000 kişi İsveç’te oturuyor, ve İsveç’te çalışan 1.400 kişi Danimarka’da oturuyor. Tahmin edebileceğiniz gibi bu durumda olanlar için vergilendirme kuralları karışık olabiliyor. Bu nedenle iki ülke, işe gidip gelenlerin yararına olacak şekilde vergilendirme kurallarını basitleştirmek amacıyla Øresund Anlaşmasını güncellemeyi kabul etti.
Toplamda iş gününün 350.000 saatini trafikte bekleyerek harcıyoruz: 2022 yılında toplamda 80 milyon saatimizi trafikte boşa harcadık, bu da 31 milyar DKK ekonomik kayba karşılık geliyor. Burada her bölgeye ait rakamları görebilirsiniz. Danimarka'nın trafiğin en tıkandığı bölgeler Başkent Bölgesi ve Orta Danimarka'dır. En serbest olduğu bölge ise Kuzey Danimarka'dır.
Akaryakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle yollardaki ortalama hız da düştü.
Türkçe Editöründen Not:
Danimarka’nın bu kadar düşük rakamları manşet yapmış olduğu için Türkiye’nin büyük şehirlerini görmüş olan bütün okurlarımızdan içtenlikle özür diliyorum.
Arabanızı halka açık şarj istasyonlarında şarj etmek geçen yıla göre çok daha ucuz hale geldi: Şirketler, halka açık şarj istasyonlarında elektrik fiyatlarını düşürüyor. Daha geçen hafta en büyük sağlayıcılardan dördü fiyatlarını düşürdü. Bu, geçtiğimiz yıl benzin ve motorin fiyatlarının artmasıyla aynı zamanda gerçekleşiyor. Ancak ev tipi şarj cihazları yine de daha ucuz kalıyor; özellikle de elektriğin en ucuz olduğu zamanda şarj ederseniz.
Fiyat düşüşünün nedenlerinden biri de halka açık şarj istasyonları pazarındaki artan rekabet. Daha fazla şirket pazara girerek fiyatları aşağı çekti.
Girişimci köşesi
Açık hava etkinlikleri yapmak isteyen yerel derneklere 40.000 DKK: Açık Hava Konseyi, derneğinizin açık hava etkinliklerine fon sağlamak istiyor! 17 Mayıs'a kadar aşağıdaki adresten başvuru yapabilirsiniz. Amaç nüfusun doğayı daha fazla tecrübe etmesini teşvik etmektir. Projenizle birlikte 40.000 DKK'ya kadar hibe başvurusunda bulunabilirsiniz. Ortak finansman bulunmamaktadır.
Genç girişimcilere fırsat (15-29 yaş): Wavemakers 1.0 kuluçka merkezine katılın. Son iki ücretsiz atölye: 20 Mayıs'ta İşletme Temelleri ve 25 Mayıs'ta Hikaye Anlatma/Ağ Oluşturma. Ayrıca 16 Mayıs ile 16 Haziran tarihleri arasında gerçekleşecek olan Wavemakers 2.0'a kayıt olabilirsiniz. Detaylar için tıklayın.
Bir Pazarlama stajyeri arıyorsanız, Aarhus'taki dijital koordinatörlerle eşleştirmeye katılın: 15 Mayıs Çarşamba günü (15:00) şirketiniz için potansiyel bir pazarlama stajyeri ile tanışabilirsiniz. Bu etkinliği farklı kılan, tüm adaylar 3 haftalık bir dijital beceri geliştirme kursundan geçmiştir.
Gönüllülük Çağrısı: Literaturhaus, Kopenhag'da gönüllüler tarafından işletilen bir kitap kafesine ev sahipliği yapan, dünyanın dört bir yanından edebiyat, tiyatro ve müziği destekleyen açık bir kültür evi. Rahat ve yaratıcı ortamlardan hoşlanan gönüllüler arıyorlar. İlgileniyorsanız info@literaturhaus.dk’a yazın.
Türkçe Editöründen Not:
Haftaya ben de Literaturhaus’tayım! Cuma 17 Mayıs, Pazar 19 Mayıs’ta Fringe Festival esnasında Polonyalı yazar Aleksander Świętochowski’nin Satranç Kulübü eserinde oynuyor olacağım. Festival 16 Mayıs’ta başlıyor, biletler tükenmeden acele edin :)
Danimarka’da Günlük Yaşam
Danimarka yaşam tarzına dair bilgiler/ipuçları
Glædelig mors dag! Danimarka'da Anneler Günü her zaman Mayıs ayının ikinci pazar günü kutlanır ve bu yıl 12 Mayıs Pazar gününe denk geliyor. Bu tarih, memur Christian Svenningsen'in kutlamayı Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal ettiği 1929 yılındaki ilk Anneler Günü ile aynıdır. Başlangıçta amaç, savaş dulları ve savaş sırasında çocuklarını kaybeden anneler için para toplamak adına asil bir hizmet vermekti.
Pek çok yerde olduğu gibi, Danimarkalı çocukların ve partnerlerinin bu gün annelere sunduğu tipik hediye çiçeklerdir. Ancak ülkenin kendine has kişisel bir detayı var: Kopenhag Kraliyet Porselen Şirketi Bing & Grøndahl, 1969'dan beri Mors Dag için bir hatıra tabağı üretiyor. Her yıl, genellikle bir hayvanın ve yavrularının tasarımını içeren, anne ile çocuk arasındaki özel bağı simgeleyen yeni bir tasarım hazırlanır/piyasaya sürülür. Bu yılın tasarımında kendine özgü kuyruğuyla yavrularını kucaklayan bir kunduz yer alıyor.
Yılın geri kalanında anneler eşitliği ve dengeyi teşvik eden çocuklara yönelik yasalarla “kutlanıyor”. Örneğin, tam zamanlı çalışan her ebeveynin, devredilemeyen 11 haftalık ebeveyn izni ve ek olarak 26 haftalık da paylaşılabilir ebeveyn izni hakkı vardır. Koşullara bağlı olarak ebeveynler, devletten børnepenge olarak da bilinen çocuk yardımı da alabilirler.
Annelik yasaları aynı zamanda duygusal desteğe de önem veriyor ve işte “anne grupları” burada devreye girmektedir. Ev hemşirelerinin düzenli ziyaretlerinin yanı sıra, kadınlar ve bebekler arasındaki desteği, arkadaşlığı ve dostluğu kolaylaştırmak için yeni anneler aynı dönemde doğum yapmış diğer kadınlarla "eşleştiriliyor". Dil bir engel olabileceğinden, Danimarka Mülteci Konseyi şu anda, Danimarka'ya yeni gelen annelerin ihtiyaçlarına göre özel olarak hazırlanmış yerel gruplar kurmak için de çalışıyor.
Açıklama
Danimarka’da Geçen Hafta dünyasının en yeni üyesi DGH Telefon uygulamasına merhaba deyin! Bu uygulama yönetici ekibindeki gönüllülerimizden biri olan Tudor Ciobanu tarafından geliştirildi. Uygulamanın üç amacı var: (a) haber bültenimizi okumak (b) podcastlerimizi dinlemek c) daha sonrasında ödüller için kullanılabilecek puanları kazanmak karşılığında çeşitli görevleri tamamlayarak bizimle olan deneyiminizi oyun haline getirmek
Uygulamayla ilgili geri bildiriminiz varsa daha sonra ikinci sürümde iyileştirmeler yapabilmemiz için Tudor ile iletişime geçmekten çekinmeyin.
Görevler yakında güncellenecektir.
Uygulamamız şu an yalnızca Android kullanıcıları için hazır olsa da Apple ürünü olan kullancılar için uygulamamızı hazır olunca duyuracağız.
Haftalık genel bakış
Geçen hafta sonu bir çifte gökkuşağı! Fotoğraflara buradan göz atın.
Salmonella salgını hakkında son durum: Salgının kaynağının- Dagli’ Brugsen, SuperBrugsen, 365 İndirim, Coop, Irma ve Kvickly'deki Hilton Foods tarafından satılan İngiltere'den gelen kıyma olduğu tespit edildi. Şirket, kıyma ve biftekleri raflardan geri çekti. Peki Salmonella'dan nasıl kaçınılır? Kıymayı çok iyi pişirin; çiğ ete dokunmadan önce ellerinizi yıkayın; çiğ eti diğer gıda maddelerinin yanında bulundurmayın; çiğ etin tadına bakmayın.
Kopenhag Onur Yürüyüşü'nde sıkıntılar devam ediyor. Google, Nykredit, DFDS ve TUI gibi pek çok şirket desteğini çekti. Onur Yürüyüşü'nün siyasi lideri Lars Henriksen, bu görevde geçirdiği 15 yılın ardından istifa etti. Ya bu kriz nereden kaynaklanıyor? Şubat ayında yapılan bir basın açıklamasında organizasyonun "Filistin halkıyla dayanışma içinde olduğu" ve ortaklarına "İsrail ve işgal altındaki Filistin topraklarındaki ticari faaliyetlerle ilgili endişelerini" ifade edeceği belirtilmişti. Desteğini çeken şirketler, organizasyonun diğer jeopolitik konulara genişlemek yerine LGBTQ+ haklarına odaklanmaya devam etmesini istediklerini vurguladılar.
Bazı doktorlar ilaç sponsorluğundaki gezilerini bildirmeyi "unutuyor". Novo Nordisk sponsorluğunda Hollanda'ya yaptıkları geziyi Danimarka İlaç Ajansı'na bildirmeyi unuttuklarının ortaya çıkmasıyla sağlık dünyasında yeni bir skandal yaşanıyor. Görünüşe göre sorun tek bu olay ile sınırlı değil, daha büyük ve politikacılar bu alanda daha sıkı kontroller istiyor.
Bisiklet sürmek sizi daha zinde tutar! Danimarkalı bir sinir bililm uzmanına göre vücudunuzdaki kasları kullandığınızda beyniniz büyür. Ya neden mi? Vücut kasları çalıştığında beyne büyümesi gerektiğine dair sinyaller gönderilir. Ülkenin dört bir yanındaki şirketlerin yakın zamanda "İşe bisikletle gidiyoruz" kampanyasına kaydolması nedeniyle bu mükemmel bir zamanlama.
Baltık Denizi'nde organize balıkçılığın sonu. Bornholm'daki 141 yıllık balıkçı derneği kapanma kararı aldı. Balık kalitesini ve miktarını etkileyen oksijenin azalması ve artan deniz sıcaklıkları nedeniyle balıkçı teknelerinin sayısı son birkaç yılda 200'den 34'e düştü – örneğin, yerel morina balığı nüfusu artık avlanamayacak kadar küçük ve parazitlerin istilasına uğramış durumda.
Bir uzmana göre denize erişimi olan ülkelerin nitrojen salınımını %30 oranında azaltması halinde Baltık Denizi'ndeki deniz ortamının yeniden canlandırılması 400 yıl alacaktır.
Kısa bir zaman önce Baltık Denizi'nde yılda 400.000 ton morina yakalanabiliyordu. Bugün ise bu miktar sadece 1.000 ton.
“İşgal Karşıtı Öğrenciler” grubu Kopenhag Üniversitesi şehir kampüsünde kamp kurdu. Ya neden mi? Filistin için küresel öğrenci hareketinin bir parçası olan öğrenciler, üniversiteyle yapılan diyaloğun sonuç vermemesi üzerine protesto için bu yolu seçtiler. Peki amaçları ne?Kopenhag Üniversitesi'nin Filistin'deki yasadışı yerleşimlerde faaliyet gösteren şirketlerin yaptığı multimilyonluk yatırımlarını geri çekmesini sağlamak.
Avrupa Birliği
Avrupa’da Bu Hafta
NATO'nun güvenilirliği konusundaki korkular, Rusya'nın saldırganlığı nedeniyle Avrupa’da Nükleer Şemsiyesi tartışmalarına yol açıyor. Fransız Cumhurbaşkanı Macron'un önerisi Almanya'da kabul gördü ve AB seçimleri öncesindeki ayrılıklar vurgulandı. Trump'un desteğindeki belirsizlikle birlikte, Avrupa savunmasında kendi kendine yeterliliğe ihtiyaç duyar hale gelirken, nükleer caydırıcılık konusundaki tartışmalar yoğunlaşıyor.
Yazar Notu:
Nükleer Şemsiyesi: Nükleer silahlara sahip olan bir ülkenin savaş durumunda, bu silahlara sahip olmayan ülkelerin garantörü olması.
İtalya, düşük doğum oranları ve hızla yaşlanan nüfusla karşı karşıya kalan bir nüfus kriziyle karşı karşıya. Bu durum, refah ve sağlık sistemlerini zorluyor. Hükümetin bu sorunu ele almaya yönelik girişimleri var, ancak görüş birliği yok. AB'nin müdahalesi için çağrılar, İtalya ve daha geniş Batı dünyası için bu zorluğun ciddiyetini vurguluyor. Bu arada, Papa Francis, İtalyanları daha fazla çocuk sahibi olmaları konusunda teşvik etmek için kampanyasını hızlandırıyor.
Kuzey Makedonya ilk kadın başkanını seçerken, iktidar partisi büyük oranda oy kaybetti. Muhafazakar parti (VMRO-DPMNE) çatısı altında 70 yaşındaki hukuk profesörü Gordana Siljanovska-Davkova, devam eden bir cumhurbaşkanı seçiminde oyların üçte ikisinden fazlası sayıldığında yaklaşık %65 oy alarak galip ilan edildi. Bu seçim sonuçlarının, iktidar partisi olan Sosyal Demokratların Avrupa Birliği kriterlerini önemsememesi ve halkın ekonominin durgunluğundan rahatsız olması nedeniyle meydana geldiği belirtiliyor.
Polonya, Belarus sınırına duvar ve tahkimat inşa edecek. Polonya Başbakanı Donald Tusk, ülkenin Belarus'tan gelen düzensiz göçte artan bir "hibrid savaş" ile karşı karşıya kaldığına dikkat çekerek, Polonya'nın bütün doğu sınırını daha da güçlendirmeye başladığını söyledi.
Yazar Notu:
* Hibrid Savaş: Farklı türde ve alanlarda saldırı yöntemlerinin birleştirilerek, hedef ülkenin üzerinde baskı kurarak, zarar verme kaygısı güden savaş türüdür. Siber saldırılar, siyasi taraftarları yasadışı göç üzerinden kullanmak, bir ülkenin aleyhinde propaganda yapmak gibi.
Malta’nın başbakan yardımcısı bir skandal sebebiye istifa etti ve Avrupa Birliği Komisyonluğu adaylığını sonlandırdı. Chris Fearne, 2015 yılında hükümetin üç hastanenin yönetimini özel bir şirkete devretme anlaşmasına yönelik bir soruşturmada dolandırıcılık ve fonların kötüye kullanılması suçlamalarıyla karşı karşıya olduğu haberlerinin ardından birkaç gün sonra istifa etti.
Haklar
Avrupa Dayanışma Programı: 18 ile 30 yaşları arasındaysanız, Avrupa Dayanışma Programı ile kendi ülkenizde veya yurtdışında bireysel olarak veya bir ekibin parçası olarak gönüllü olabilirsiniz. Avrupa Dayanışma Programı, dijital teknolojilerden sağlığa, çevreye ve daha pek çok alanda zengin gönüllülük fırsatları sunmaktadır. Ayrıca, 18 ile 35 yaşları arasındaysanız, Dayanışma Programı ile insani yardım alanındaki projelerde de gönüllü olarak yer alabilirsiniz.
Avrupa Dayanışma Programı’na kaydolmak için çevrimiçi kayıt prosedürünü tamamlayarak tercih ettiğiniz çalışma alanlarını belirtin.
Fırsatlar
Utøya'ya (Oslo, Norveç) ücretsiz gezi: Birbirinizi tanımak ve birlikte uluslararası bir Erasmus+ projesi yapma imkanlarını keşfetmek için ortak bir etkinliğe katılın. 15-20 Temmuz’da yapılacak. Son başvuru tarihi 19 Mayıs. Buradan kaydolun.
KulturHaus'a (Bremen, Almanya) ücretsiz gezi: “The Get Together: Time for You - Stories, Connection, Reflection and Recharge” konferansına katılın. 26-30 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek. Son başvuru tarihi 19 Mayıs. Buradan kaydolun.
Trakai'ye (Litvanya) ücretsiz gezi: Dijital yeterliliklere ilişkin eğitim kursuna katılın. 4-10 Temmuz arası yapılacak. Son başvuru tarihi 20 Mayıs. Buradan kaydolun.
*Eğitim kurslarına katılmak için bir derneğe üye olmanız gerekmektedir. Eğer değilseniz her zaman AMIS’e katılabilirsiniz.
Uluslararası Basında Danimarka
Türk Sosyal Medyasında geçen hafta yayılan bir yazı oldu:
🍐 Türkiye’den Danimarka'ya ihraç edilen armutlarda kanuni sınırın 30 katı “Diflubenzuron” kalıntısı (böcek zararlarını kontrol eden ilaç) tespit edildi.
🇪🇺 Avrupa Birliği (AB) Gıda Uyarı Sistemi’nin (RASFF) talimatı işr armutlar toplatılıp Türkiye’ye iade edildi.
🍐 Armut fiyatları düşüşe geçecek.
Bu haber haber ajanslarına henüz yansımadığı için teyit etmek istedik. AB Gıda Uyarı Sistemi’ne çevrimiçinden ulaşmak mümkün. Hakkaten de yüksek diflubenzuron içeriğinden dolayı Türk armutları Danimarka piyasasından çekilmiş. Ancak, okurlarımıza bu satılamayan armutların Türk piyasasına arz olarak katılacağı yönündeki yorumun spekülasyon olduğunu vurgulamak istiyoruz.
Ek bir bilgi olarak, Danimarka’da tarımda ilaç kullanımı hiç sevilmiyor. O derece ki ülkedeli şimşir bitkileri güve istilasıyla karşı karşıya.
Duyuru ve İlanlar
Esbjerg, 16 Mayıs 16:30-18:00: Gençler için yoga, kaykay ve parkur kursu. Ücretsiz giriş. Ön kayıt için tıklayın.
Kopenhag, 16-19 Mayıs: Copenhagen Theater Circle’ün Fringe Festivali. Fringe Festival’de 4 gün boyunca 9 orijinal tiyatro piyesi sergilenecektir. Biletler tükenmeden acele edin :)
Frederiksberg, 23 Mayıs, 17:00-18:30: Kültürlerarası iletişim profesyoneli Kris Roppelt ile ''Takımınızdaki Uluslararası İş Arkadaşlarıyla Etkileşim ve Entegrasyon Yolları'' adı altındaki ücretsiz atölyeye katılın. Buradan kaydolun.
Aarhus, 23 Mayıs, 17:00-19:00: "Meet Your Club," adlı üç ayda bir yapılan bu etkinlikte, Aarhus'taki kulüp ve dernekler hakkında daha fazla bilgi edineceksiniz. Dolayısıyla bir topluma katılmak istiyorsanız, bu size ilk izlenim sunan harika bir etkinliktir.
Esbjerg, 25 Mayıs. 11:00 - 14:00: Gelin ve “EU Cafe” etkinlik serisi çerçevesinde Danimarka'da Geçen Hafta ekibine katılın. Ücretsiz yiyecek ve içecekler; Ödüllü oyunlar ve birçok ilginç konuşmacı bulunmakta. Buradan kaydolun.
Daha fazlası için dkhappenings!
Danimarka’da Geçen Hafta Ekibinden Haberler
Web sitemizdeki köşe yazılarımızı okuyun:
Danca nasıl öğrenilir; Danimarka İş Kültürü; Danimarka'da nasıl yatırım yapılır?;
Avrupalı olmayanlar için rehberler -I ve II;
Maaş pazarlığı nasıl yapılır?;
Danimarka'da doğum yapmak -I ve II;
Danimarka'da Emeklilik -I ve II;
Danimarka'da Tercümanlık ve daha fazlası anlatılmamış hikayeler sayfamızda.
Bülteni başka bir dilde okuyun: İngilizce, İspanyolca, Rumence, Lehçe ve İtalyanca
Harika ürünlerimize göz atın (en üst kalite): İlerlemek; Ev aranıyor; Vasil; Irina ; Kifaax; Monika
Özel içerik için sosyal medyada bize katılın: Facebook, LinkedIn, Instagram
Danimarka’da Geçen Hafta Türkçe’ye dair görüş, öneri, ortaklık vs. için
WhatsApp hattımız +45 50 15 11 96
Mail adresimiz danimarkadagecenhafta@gmail.com