Danimarka'da Geçen Hafta (16.06-23.06) 22. Bölüm 2024
3 gün elektrik kesilse; Para çekmek ve yatırmak; Şirket varislerinin vergisi daha hafif; Araçlara özel gümrük vergisi
Herkesin, üç günlük olası bir elektrik ve su kesintisi ihtimaline karşı mühimmat hazırlaması lazım!
İçindekiler
Baş Editörden
Danimarka Savunma Bakanı'nın geçen hafta sonu yaptığı bu açıklama Danimarka halkını şoka uğrattı ve birçok kişi Avrupa'daki savaş gerçeğine uyandı. Peki niçin şimdi böyle bir tedbir uyarısı geliyor? Kuzeyli komşularımız İsveç, Finlandiya ve Norveç çoktan halklarını kriz haline hazırlamaya başladılar. Danimarka geç bile kaldı denebilir.
Bunun belki de bir nedeni siber saldırıların sıklaşmış olması olabilir. Siber Güvenlik Merkezi (CFCS), yıkıcı siber saldırı risk skorlarını düşükten orta seviyeye yükseltti. Başka bir sebep ise Rusların Danimarka’yı NATO'nun kuzey kanadındaki en zayıf nokta görmesi olabilir, yani hibrit tehditler için daha kolay bir hedef olarak değerlendiriliyor.
Ulusal acil durum planının oluşturulmasına yönelik çalışmalar devam ediyor ve operasyonel kapasitemize yönelik büyük yatırımlar yapılacak. Ancak hükümet ve acil durum hizmet makamları halkın kendisinin de kriz durumlarına hazırlık yapmalarını istiyor. İşte kontrol listesi:
Kişi başı 9 litre su + evcil hayvanınız/hayvanınız varsa daha fazlası
3 günlük yiyecek, uzun ömürlü ve hazırlanması kolay gıda tercih edilmek üzere
İlk yardım çantası; iyot tabletleri; ilaç (tedarik zincirlerinin kesintiye uğraması tehdidine karşılık reçeteli ilaçlarınızı biraz fazladan bulundurun)
Hijyen malzemeleri
Battaniyeler, yorganlar, sizi sıcak tutacak giysiler - merkezi ısıtmaya erişemediğiniz zaman da sıcak kalmanızı sağlar
Taşınabilir şarj cihazları, el feneri, pil, nakit para/diğer değerli ve takas edilebilir eşyalar, mumlar ve kibritler
Tatbikat yapın: Elektrik yok, ısı yok, su yok, depolar boş, su baskını, yangın, evden aceleyle çıkma ihtiyacı gibi acil durumları için tatbikat yapın ve başka neleri dikkate almanız gerektiğini gözlemleyin.
Bir hazırlık planı yapın - komşularınız ve arkadaşlarınız ile ortaklaşa danışın - acil durumlara yönelik olası müdahaleleri birlikte koordine edin.
Halk Savunma Bakanı'nın çağrısına yanıt verdi bile. Spejder Sport'ta su bidonları, portatif sobalar, ilk yardım çantaları ve acil durum telsizlerine olan talep çığırdan çıktı. Ready Box'ta acil durum ekipmanlarıyla hazır paketler aynı şekilde. Ancak ihtiyacınız olan her şeyi bir kerede satın almakta ısrar etmeyin. Alışverişlerinizde sabırlı olun.
Hazırlanın, kriz karşısında ortak dayanışmamız için bireysel hazırlığın önemini kavrayarak hazırlanın. Fakat korkmayın. Başbakanımızın da ifade ettiği gibi “Danimarka hala güvenli ve emniyetli bir ülke” ve bunlar sadece bir tedbir ve tatbikattır. Ağustos Böceği ve Karınca hikayesindeki gibi kışa hazırlanmaktır.
Ücretli ortaklık
Okuyucularımıza küçük bir yaz hediyesi sunmak istiyoruz. Danimarka kültürünün püf noktalarını daha iyi anlamanıza yardımcı olmak için bir etkinlik düzenliyoruz. Yeni başlayanlar için ücretsiz Danca dersi! Lingua Danica'dan ortağımız Sigga Hansen alfabe, cinsiyetler, isim biçimleri ve günlük konuşmalarda size yardımcı olacak ifadeler gibi konuları işleyecek. Bu ücretsiz Danca dersi 25 Haziran saat 18.00'de gerçekleşecektir. Kaydolmak için tıklayın.
Türkçe Editöründen
Fotoğraf: Danimarka’da ATM haritası (Nokas)
Banknot yok. “Ingen Kontanter”. Aylardır ne bankaya gitsem bu 2 kelimeyi duymaktan kafayı yedim. Danimarka net bir şekilde kağıt paradan kurtulmaya çalışıyor: dijital ödemenin pratikliği, vergi kaçakçılığı ile mücadele, döviz kontrolü vb. sebepleri var bunun.
Fakat şimdi acil durum senaryosu diyoruz. Banka açık olmayabilir diyoruz. Ne yapmalı bozuk para lazım ise? Kopenhag boyunca gezerek ender 1-2 ATM bulmak mümkün. Ancak fark ettiyseniz bu cihazlardan para çekilebiliyor, fakat para yatırılamıyor. Şaka gibi değil mi?
En sonunda “yeter artık” dedim, gittim banka danışmanıma sordum “Arkadaş bu ne haldir, ATM para kabul etmediği gibi şubeleriniz de banknot kabul etmiyoruz diyor. Ne yapmalı?”. Danimarka ve İskandinavya’da ATM’ler gayri resmi bir tekel altında toplanmıştır: Nokas. Danimarka’daki bütün ATM’ler bu Nokas firması tarafından işletiliyor. Dolayısıyla, banka danışmanım hesabıma para yatırmak için Nokas’ın bu haritasını kullanmamı söyledi: https://www.nokas.dk/produkter/kontanten/. Hakkaten de bir ATM bulmayı becerdim ve oldukça güzel kamufle etmişler. Bu ülkeye geleli ilk kez para yatırdım bu sayede. Harita aynı zamanda Euro çekmek/yatırmak için cihazları da gösteriyor.
Danların “nasıl olsa bu pratik bilgidir” gibi böyle püf noktaları hiç söylememesi, olabildiğince gizlemesini ne yazık ki bir türlü anlayamıyorum. Dilerim ki aynı duruma düşmüş okurlarım da bundan sonra bu Nokas “Kontanten” haritasını kullanabileceklerini öğrenmiştir.
Danimarka Siyaseti
Haftalık siyasi genel bakış
Danimarka, Ukrayna topraklarında doğrudan silah üretimine yatırım yapan ilk ülke olacak. 1,2 milyar DKK ayrıldı ve yatırıma yakın zamanda yeşil ışık verilmesi bekleniyor. Hükümet, diğer AB ülkelerine de benzer adımlar atmaları için lobi çalışması yürütüyor ki AB’nin ortak savunma bütçesi doğrudan Ukrayna’da silah üretimi için kullanılabilsin.
Danimarka'dan Avrupa Parlemontu’suna seçilen 15 vekilden 5’i kadındır. Kadın-erkek oranı 1:2’dir. Bu oranın 1:1 olduğu 2009'a kıyasla cinsiyet eşitliğinde önemli bir düşüş var aslında. 15 vekilden 9'unun kadın olduğu Finlandiya ve 21 vekilden 13'ünün kadın olduğu İsveç'te tablo tamamen farklıdır ve kadınlar çoğunluğu kazanmıştır.
Yeni kurulmuş Danimarka Demokratları (milliyetçi popülistler), Brüksel’deki arkadaşlarını seçtiler. Yani Avrupa Parlamentosu'nun üçüncü büyük üyesi ECR - Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformcular. Daha fazla nüfuz kazanmak için EPP'ye (en büyük gruba) katılma fikri vardı, ancak neticede (Fransız) Marion Marechal ve (İtalyan) Giorgia Meloni'nin yandaşlığını tercih ettiler.
Yerel liderlere sorulacak olsa Socialdemokratiet (Sosyal Demokratlar) partisi “siyasi kimliklerini” kaybediyorlar. Sosyal Demokratlar hükümette Venstre (Liberaller) ve Moderaterne (Sosyal Liberaller) ile birlikte oturarak siyasi tayfta gittikçe daha sağa doğru ilerliyorlar. Partinin kendi içinde ciddi bir ıslah talebi var ve bazı üyeleri partinin hükümetten ayrılmasını dahi istiyor.
Geçen sayımızda Danimarka'yı girişimcilik açısından dünya lideri haline getirmeye yönelik 41 girişimden söz etmiştik. Bu atılımlar beklenenden çok daha hızlı bir şekilde gerçeğe dönüşecek. Hükümet, muhalefetten DF'nin (Milliyetçi Muhafazakarların) desteğini alarak mecliste çoğunluğu elde etti. Ya bedel? DF’in ikna olması için kırsal alanlarda girişimcilik adına daha iyi koşullar için 25 milyon DKK yatırım vaat edildi.
Odak
Şirketinizi çocuklarınıza devretmek yakında daha ucuz: Hükümet aile işletmeleri üzerindeki emlak ve intikal vergisinin (bo-og gaveafgiften’in) %15'ten %10'a düşürülmesini istiyor. Yani şirketinizi çocuklarınıza aktarmak daha ucuz olacak. Günümüzde intikal vergisinin oranı şirketin değerine göre belirlenmektedir. Hükümet aynı zamanda şirketi devretmek için ne kadar vergi ödemeniz gerektiğini hesaplamayı kolaylaştırmak amacıyla bir şirketin değerini belirlemeye yönelik sabit bir model sunmak istiyor.
Önceki Lars Løkke Rasmussen hükümeti sırasında (2017) vergi bir kez %15'ten %5'e düşürülmüştü. 2019’da Sosyal Demokrat hükümeti bu oranı hemen yine %15'e geri çekmişti.
Aynı teklifin bazı parçaları araştırma ve geliştirme için vergi indirimini %120'ye çıkarmak (2028'e kadar), emlak işletmelerinin devralınması prosedürlerini basitleştirmek (2025’ten itibaren) ve bundan sonra bilgisayar yazılımı, teknik bilgi (knowhow) veya patent maliyetlerinin tamamını vergiden düşemeyeceksiniz.
Aynı zamanda hükümet, vergi kesintilerini finanse etmek için işletme desteği havuzunu 900 milyon DKK daraltacak.
Danimarka Ekonomisi
Yüksek lisans programlarının %10'u 2 yıldan 1 yıl + 3 aya kısaltılacak. Bu hamle 2028'de iş gücünü 4600 kişi artırmaya yetecek mi? Bir ara rapor bunun yeterli olmayabileceğini gösteriyor. Rapor bu oranın %23 kadar olması gerektiğine işaret ediyor; bu da 2028'den itibaren her dört öğrenciden birinin daha kısa bir yüksek lisans derecesi alabileceği anlamına geliyor.
Hükümet, ara raporun henüz ara bir rapor olduğunu ve Ekim 2024'te nihai rapor sunulduğunda rakamların Parlamentodaki siyasi çoğunluk tarafından kabul edilen %10'a yakın olacağını iddia ediyor.
Devlet emeklilik şirketi ATP, silah şirketi Terma'ya milyarlarca dolarlık yatırım yaptı. Terma, silahlar ve askeri teçhizat için parçalar üreten Danimarkalı bir şirkettir. Emeklilik şirketi ATP, Terma’nın yönetim kuruluna katılmak ile beraber %10 ila %49 arasında açıklanmayan bir sahiplik oranı ile azınlık hissedarı haline geliyor. Terma’nın faaliyetleri arasında F-35 savaş uçakları için parça üretmek yer alıyor ve şirket Danimarka'da 1.700 kişiye istihdam sağlıyor.
Aarhus Limanı'nın genişletilmesi süresiz olarak askıya alındı. Danimarka'nın tüm konteyner trafiğinin %70'i Aarhus Limanı'ndan geçiyor. Bu da bu limanı ulusal çıkarların limanı haline getiriyor. Limanın önümüzdeki otuz yılda 84 hektar daha genişletilmesine hem iş dünyasından hem de hükümetten yoğun talep var. Ancak Aarhus Şehir Meclisi bölgesel önceliklerin başka konularda olduğuna karar verdi ve bu fikirden vazgeçerek bunun yerine Aarhus ReWater projesine odaklanmaya çalışıyor.
42.785 genç ne okulda ne de işte çalışıyor. Bu rakam 15-24 yaş arası gençlerin %6,3'ünü temsil ediyor. 2021 yılına göre ise %0,5 oranında bir artış var.
Temmuz 2024'ten itibaren Çin üretimi elektrikli otomobillere %38,1 gümrük vergisi getirilecek. Gümrük vergisini yükseltme kararı kesinlikle Çin menşei elektrikli otomobillerinin fiyatını artıracak, fakat aynı zamanda Tesla, BMW, Volvo ve Polestar gibi arabalarının bir kısmını Çin'de üreten diğer yabancı markaların da fiyatını artıracaktır.
Yeni gümrük vergileri geçicidir (nihai karar sonbaharda oylanacak) ve şirketlere bağlı olarak farklı şekilde uygulanacaktır. Örneğin MG ve Maxus en yüksek orana sahip olacak (%38,1), Volvo ve Polestar ise %20'lik indirimli bir vergi oranına tabii olacak. Çin hâlâ pazarlık yaparak gümrükleri eski %10 seviyesine getirebilir.
Danimarka’da yerel elektrikli otomobil macerasının sonu. Elektrikli otomobil şirketi Fisker Inc., ABD'de iflas korumasına başvurdu. 2021 yılında insanlar dünyanın en sürdürülebilir aracını satın almak için sıraya girerken şirketin değeri 55 milyar DKK oldu. Ne yazık ki, otomobil üretimi beklenenden daha pahalı ve karmaşık çıktı ve Henrik Fisker, nakit akışı sağlamak için müşterilere tamamlanmamış otomobiller göndermek zorunda kaldı. Tamamlanmamış arabalar kötü incelemelere yol açtı ve bu da hisse fiyatında önemli bir değer düşürümüne yol açtı.
Olumsuz değerlendirmelere rağmen 65.000'den fazla kişi Fisker Ocean arabası almak için sırada bekliyor. Ya neden? Araba etrafında gelişen bir hayran kitlesi var. Şu ana kadar Danimarka yollarında yalnızca 362 adet Fisker arabası var.
Otomobil tasarımcısı Henrik Fisker’in daha önce 2013 yılında plug-in hibrit araç üreten başka bir otomobil şirketi iflas etmişti.
Danimarka’da Günlük Yaşam
Danimarka yaşam tarzına dair bilgiler/ipuçları
Glædelig Sankt Hans! Bugün, 23 Haziran, Aziz John Günü’nün arifesini kutluyoruz. Danimarkalılar için bu tarih, dini bir önem ifade etmekten ziyade geleneklere dayanır ve şenlik ateşleriyle dolu bir akşam kutlaması olur. Bu kutlamanın kökeni, yaz gündönümünün, büyülü unsurların daha yoğun faaliyet gösterdiği düşüncesiyle ilişkilendirildiği pagan zamanlarına kadar uzanır. O zamanlar insanlar iyileştirici etkileri için şifalı bitkiler toplar ve cadıları ve büyücüleri uzak tutmak için ateşler yakardı. Danimarka 1000 yılı civarında Hıristiyanlığı benimsedikten sonra, 21 Haziran'daki yaz ortası ritüelleri, bu yeni dine geçişi kolaylaştırmak için Aziz John Günü'ne aktarıldı.
Bu hafta aynı zamanda ülkenin dört bir yanındaki öğrenciler için de en heyecan verici hafta: Gençler Gymnasium’dan (liseden) mezun oluyor ve partiye hazırlar. Danimarka'nın en büyük lise geleneği, her öğrenciye, kuruma ve eğitime göre kişiselleştirilen studenterhue’dur: denizci tarzı bir şapka. Bu gelenek sayesinde Danimarkalı arkadaşlarınıza sorarsanız hepsi ezberden size şapka ölçülerini söyleyebilir.
Son törende mezunlara bu şapka “taç” gibi takılır. Şapkanın iç kısmı sevdikleriniz tarafından imzalanmıştır ve yakın arkadaşlar şapkanın kenarına ısırık izlerini bırakırlar. Çıplak yüzerseniz banda bir çentik almış olursunuz. Gün doğumuna kadar uyanık kalırsanız üçgen bir çentik elde edersiniz. Fazla alkol yüzünden tıbbi yardım almak zorunda kalırsanız sonuç olarak kaybedersiniz. Ayrılıkların, öpüşmenin ve seksin de farklı sembolleri var. Şapka, anıların kelimenin tam anlamıyla kumaşa işlendiği, bu geçiş töreninin bir simgesi olarak işlev görüyor.
Bu gelenek, öğrencilerin at arabalarıyla şehirde dolaştıkları 1930'lara kadar uzanıyor. Bugün ise öğrenciler, şehir içinde dolaşan ve her öğrencinin evine yiyecek ve içecek için uğrayan açık kamyonlar olan studenterkørsel’e biniyorlar. TV2, her öğrencinin şapka ve kamyon yolculuğu için toplamda 900 DKK ile 2.300 DKK arasında harcadığını tahmin ediyor. Ebeveynlerin bu harcamalarıyla gurur duymasını sağlayın: Bu hafta şehirde şarkı söyleyen ve ıslık çalan heyecanlı gençleri gördüğünüzde onlara el sallayın.
Studenterkørsel: Öğrenci taşıtı. Kamyonların yanı sıra limuzin ve otobüs tarzında da studenterkørsellere denk gelebilirsiniz. Studenterkørsel’ün en net alameti yolda parti müziği çalmasıdır.
Haftalık genel bakış
Çocuklarınızla acil durumlara hazırlıklı olma konusunda konuşun: Yetkililerin üç günlük hayatta kalma tedbirlerine ilişkin son mesajı, büyük olasılıkla bombaları ve sığınakları hayal edecekleri için çocuklar ve gençler arasında endişeye yol açabilir. Çocuklarınızla konuşmak için zaman ayırıp durumu açıklamanız, bunun elektriği, interneti, ısıyı ve suyu kesebilecek siber saldırılarla ilgili olduğunu, bildiğimiz anlamda savaşla ilgili olmadığını anlatarak durumu dramatize etmemeniz gerekiyor. Psikolog tavsiyesi: Bu konuyu görmezden gelmeyin veya bundan kaçınmayın!
2500 yıl sonra Danimarka'daki ilk yabani kunduz: Videoyu buradan izleyebilirsiniz. Bin yılın ilk göçmen kunduzu Maribo'daki göllerde bulabilirsiniz. Baltık Denizi boyunca 40 km yol kat etti ve bu afacanı daha fazla kunduzun takip etmesi bekleniyor.
Nikotin keselerinin tehlikesi: Danimarka'da gençler dudaklarının altına koyabilecekleri beyaz nikotin keselerini çok seviyorlar. Bağımlılık yapan bu küçük keselerin gelecekte sağlık sorunlarına neden olacağını pek bilmiyorlar. Örneğin, bu keselerin kullanımı dişlerin griye dönmesine ve ardından ağız ve dişlerde kalıcı hasarlar oluşmasına yol açıyor.
Sağlık Bakanlığı aromalı nikotin keselerinin ve yüksek nikotin içeriğine sahip beyaz nikotin keselerinin yasaklanması için bir yasa önerdi. Yasa, Parlamento’dan geçerse Temmuz 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek. Bu yasayla e-sigara ve diğer buhar bazlı tütün ürünlerini sigarayla aynı kurallara tabi tutmak istiyorlar, yani sigara içemediğiniz yerde elektronik sigara da kullanamayacaksınız.
İkinci çocuk için ücretsiz doğurganlık tedavisi: Hükümet, ikinci çocuk için yılda 150 milyon DKK değerinde ücretsiz doğurganlık tedavisi sağlamak üzere bölgelerle anlaşma imzaladı. Yasanın Aralık 2024'ten itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor. Aile başına doğurganlık tedavisinin maliyeti 100.000 DKK'ya kadar çıkabiliyor.
Bekleme süresini azaltmak için (ki bu zaten oldukça önemli), kamu tarafından finanse edilen tedavileri sağlamak üzere özel kliniklerle bir anlaşma yapıldı.
Giderek artan sayıda insan uçmayı bırakıp treni tercih ediyor: Bu hareket, yıllar önce, İskandinav ülkelerinde neredeyse bir milyon insanın (yönetici editörümüz Narcis George Matache de dahil olmak üzere) iklim ayak izlerini azaltmak için beş yıl boyunca uçmama sözü vermesiyle başladı. Günümüze geldiğimizde, uçmama fikri gençler arasında daha da yaygınlaştı.
İklim konusunda 18-34 yaş arası gençlerde önceki nesillere göre daha büyük bir sorumluluk duygusu var. Araba kullanmayı, uçmayı ve et yemeyi bırakmayı ve daha az çocuk sahibi olmayı isteyenlerin sayısı daha fazla.
8883 aile Mødrehjælpen'e tatil yardımı için başvurdu: Rekor yıl olan 2023'ten (9611) daha az, ancak yine de endişe verici düzeyde yüksek bir rakam. Kuruluş, Danimarka'daki rekor istihdamın ve iyi ekonomik durumun (Danimarka standartlarına göre) daha fazla aileyi yoksulluktan kurtaracağını umuyordu.
Tatil yardımı çocuk başına 400 DKK'dur.
Avrupa Birliği
Avrupa’da Bu Hafta
İsviçre’de yapılan Ukrayna Barış Konferansı’na Rusya davetli değil. Marian Kamensky’nin kaleminden.
Doğa Restorasyonu Yasası Avrupa Konseyi'nde Onaylandı: Avusturya Çevre Bakanı'nın, Avusturya başbakanının talimatlarına karşı gelerek yasa lehinde oy kullandığı dramatik bir oylamanın ardından, 2030 yılına kadar AB'nin kara ve deniz alanlarının en az %20'sinin ve restorasyona ihtiyaç duyan tüm ekosistemlerin 2050 yılına kadar restore edilmesi teklifinin yasalaştığı bildirildi. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Avrupa Birliği üye devletlerinin liderleri, önümüzdeki beş yıl boyunca Avrupa'yı kimin yöneteceği konusunda halen anlaşmaya varamadı. Gelecek hafta tekrar bir uzlaşmaya varmaya çalışacaklar. Paket hala aynı;
Avrupa Komisyonu Başkanlığı için Ursula von der Leyen (EPP, Almanya),
Avrupa Parlamentosu Başkanlığı için Roberta Metsola (EPP, Malta),
Avrupa Konseyi Başkanlığı için Antonio Costa (S&D, Portekiz)
Birliğin Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi olarak Kaja Kallas (Renew, Estonya).
Ya anlaşmazlık ne öyleyse? EPP daha fazlasını istiyor - Avrupa Konseyi Başkanlığı dönemi 2,5 yıl ve bir sonraki başkanın EPP'den olmasını istiyorlar.
80 ülke Ukrayna'da barış için bir yol haritası üzerinde anlaştı: Ana nokta nedir? Ukrayna, barış teklifi durumunda Rusya'nın toprak taleplerini kabul etmemeli. Barış zirvesi için İsviçre'de 92 ülke toplandı (Rusya davet edilmedi ve Çin katılmamayı seçti). Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan katılmış olsalar da, barış yol haritasını desteklemeyi reddettiler.
Rusya'nın mevcut barış teklifi üç ana noktadan oluşuyor - Ukrayna'nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinden (toprağın neredeyse yarısı) vazgeçmesi, Ukrayna'nın NATO'ya katılmasına asla izin verilmemesi ve AB'nin Rusya'ya uyguladığı tüm yaptırımları kaldırması.
Danimarka'dan sağcı bir grup ABD'nin terör listesinde: İsveç kökenli neo-Nazi grubu olan İskandinav Direniş Hareketi (Nordfront), ABD'nin terör listesine alındı. Danimarka'da yerel komutanlar "yuva liderleri", yönettikleri grup da "yuvalar" olarak adlandırılıyor. Grup üyeleri, siyasi rakiplere, protestoculara ve gazetecilere karşı şiddetli saldırılar düzenledi. Dernek, 2020 yılında Finlandiya'da yasaklandı.
Dernek, yakın dövüş ve bıçaklı mücadele eğitimi düzenliyor ve üyeleri çeşitli görevlere gönderiyor (Yahudi aile isimlerine sahip posta kutularına mesaj içeren çıkartmalar yapıştırmak; uluslararası kişilerin posta kutularına tehditkar broşürler bırakmak; Danimarka lideri, 84 Yahudi mezar taşını boyayla kapladıktan sonra mahkum edildi).
Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin, son rakibinin çekilmesinin ardından NATO'nun yeni başkanı olma olasılığı yükseldi. Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis, NATO'nun bir sonraki genel sekreteri olma yarışından çekildi. Bu durum, görev süresi sona eren Hollanda Başbakanı Mark Rutte'yi, Ekim ayından itibaren NATO'ya başkanlık etmesini neredeyse kesinleştirdi.
Macaristan, Hollanda Başbakanı Mark Rutte'nin başkanlığa atanması durumunda Budapeşte'yi NATO'nun Ukrayna'ya destek sağlama konusundaki planlarına katılmaya zorlamayacağına dair garantiler vermesinin ardından Rutte'nin adaylığına karşı vetosunu kaldırmıştı.
Türkiye de Rutte'nin adaylığına karşı çıkmıştı ancak Nisan ayında itirazlarını geri çekti.
Yine de NATO Başkanı olduktan sonra Mark Rutte’yi bekleyen zorlu konular var:
Donald Trump’ın Amerika Birleşik Devletleri başkanı olması. (Trump, Başkan olduktan sonra Ukrayna’ya yapılan maddi yardımların kesileceğini belirtmişti. Ukrayna, Biden yönetimiyle yaptığı 10 senelik 60 milyar dolar tutan güvenlik anlaşmasından sonra Zelensky’nin ülkesine döndüğünde bir 60 milyar dolar daha istediğini söylemişti.
Ukrayna’ya kışın yapılan saldırılar. Kışın elektrik santrallerine ve barajlara yapılan saldırılar ve tamiri aylar alan altyapı çalışmaları. Bu saldırıların önünü kesmek için NATO tarafından organize edilen, hava savunma sistemlerinin diğer Avrupa ülkelerinden temini büyük önem taşıyor fakat Rusya ile sınır birliği olan Avrupa ülkeleri başta olmak üzere bu ülkeleri ikna etmek büyük bir diplomasi becerisi gerektiriyor.
NATO ülkelerinin gayri safi yurt içi hasılalarının %2 si’ni savunma giderlerine harcamaları için teşvik etmek. Özellikle Güney Avrupa ülkeleri (İtalya, İspanya) bu konuda ciddi anlamda geriden geliyor.
Doğu Avrupa ülkeleri. Bu ülkeler, Hollanda’nın savunma harcamalarının azlığından şikayet ediyor ve NATO başkanlığına o ülkelerden bir siyasetçinin gelmesinin Ukrayna’daki durum, mülteci sorunu için daha yararlı olacağına inanıyorlar.
Avrupa’daki Rusya’nın politika sistemine yakın olan partiler. Avrupa’da aşırı sağın yükselmesiyle beraber Rusya’ya yakın söylemler kullanan partiler de yükselişe geçti. Buna Macaristan’ın Ukrayna’ya destek paketleriniveto etmesi ve Fransa’da ülkeyi erken seçime götüren Marine Le Pen’in NATO’nun askeri kanadındançekilme söylemleri örnek verilebilir.
Duyuru ve İlanlar
Çevrimiçi, 27 Haziran 17:00-19:00: Bu ücretsiz webinarda, bir kreşte bir günün nasıl görünebileceğine dair bilgiler edinecek, çocuk bakımı için seçeneklerinizi tanıyacak, çocuğunuzu kreşe nasıl kayıt ettireceğinizi öğrenecek ve expat bir ebeveyn olarak neler bekleyebileceğinizi öğreneceksiniz. Odak noktası 0-6 yaş arası çocuk bakımı olacaktır.
Aarhus, 28 Haziran, 10:00-12:00: Uluslararası Topluluğa katılarak yeni insanlarla tanışabileceğiniz ve ara sıra konuşmacılara sorular sorabileceğiniz Coffee Morning etkinliğine katılın.
Daha fazlası için dkhappenings!
Danimarka’da Geçen Hafta Türkçe’ye dair görüş, öneri, ortaklık vs. için
WhatsApp hattımız +45 50 15 11 96
Mail adresimiz danimarkadagecenhafta@gmail.com