Danimarka'da Geçen Hafta (11.02-18.02) Bölüm 5, 2024
Evde Eğitim; Ana dil öğretimi; Zorbalık.
Baş editörden
Danimarka’nın Hali
“Okula gitmek, bir insan hakkı değildir.” (Eğitim Bakanı Mattias Tesfaye)
Danimarka halkı son bir haftadır, Borup Skole’de yaşanmış bir skandal ile aklını yoruyor. Borup Skole'de bir grup çocuğun (TV2), okuldaki diğer çocuklara zorbalık iddiaları ciddi bir fırtına yarattı. Bu iddiaların arasında şiddet, cinsel istismar ve hatta tecavüz dahi bulunuyor. Ve bu skandala rağmen okulun tepkisi aylardır sadece öğrencilerin yalnız dolaşmamaları için geliştirdikleri bir “tuvalet arkadaşı” sistemiyle sınırlı kaldı. Okulun bu saldırılara karşı çaresizliği, Danimarka siyasetinde okullardaki disiplin yetersizliğini gündeme getirdi.
Çoğu siyasi parti şiddet uygulayan öğrencilerin okuldan atılmasını kolaylaştırmak istiyor. Bugün okullar, disiplin cezası olarak bir öğrenciye en fazla yedi gün uzaklaştırma, başka sınıfa geçirme veya öğrencinin okulunu değiştirme girişiminde bulunabiliyor. Milli Eğitim Bakanı’na göre, şiddet uygulayan öğrencilerin olayın yaşandığı okula devam etme hakları yoktur. “Okula gitmek, akranlarına veya alt sınıflardaki öğrencilere saldırmış olanlar için bir insan hakkı değildir.” Ancak yasada değişiklik yapılmadan önce gerekli düzenleme için bakan, halktan sabır bekliyor.
Bakanın gözünde okula gitmek bir insan hakkı olmasa da Skolelederforeningen (Okul Liderleri Derneği) başkanına göre bu anayasal bir haktır. Devlet, Anayasa gereği ücretsiz temel eğitim sağlamakla yükümlüdür; bu nedenle, okuldan atılma durumunda, devlet öğrenciyi kabul etmeye hazır alternatif bir okul sağlamalıdır ki bu da zannedildiğinden daha zor olabilen bir süreçtir.
Zorbalık, ne yazık ki Danimarka'da okul yaşamının bir parçası ve çocuklarımız için yabancı düşmanlığı ve ırkçılığı da kapsıyor olabilir. Böyle bir durumla karşı karşıya kalırsanız sessiz kalmayın! Her okulun kendince bir idaresi olsa da, tıpkı Borup Skole'de olduğu gibi durumu her zaman belediye düzeyinde soruşturmaya götürebilirsiniz.
Daha olumlu haberlere gelecek olursak, MAERSK’in metanol bazlı yakıt kullanan ilk yeşil gemisi denize açıldı! Metanol yakıt atıklardan üretiliyor, dolayısıyla bu gemi doğal kaynakları tüketmek yerine atıkları tüketmiş oluyor. Şirket 25 adet benzer gemi daha sipariş etti. Ancak şirketin dizel ve diğer fosil yakıtlarla çalışan 700 gemilik filosunun tamamını değiştirmesi için hâlâ uzun bir süreç var.
Danimarka’da Geçen Hafta’yı okuduğunuz ve paylaştığınız için teşekkür ederiz! Daha fazla içerik için sitemize göz atmayı unutmayın. Haftasonu dışındaki güncellemelerimiz için LinkedIn sayfamıza da takipte kalın :) Kopenhag'da yaşayanlar için 22 Şubat'ta görüşmek üzere! Etkinliğe yetişemezseniz de sonra sizi içecekler için bekliyorum!
Türkçe Editöründen
Bu hafta okurlarımıza iki müjdem olacak. Birincisi, Danimarka'daki Türk ekspatlarını temsil etmek adına TEİD (Turkish Expats in Denmark) derneği kuruldu! TEİD, 2020 yılında Danimarka101 adı altında başlamış bir topluluktur. Yeni Türk göçmenlerin Danimarka'ya adapte olmalarına yardımcı olmayı hedefleyen bu topluluk, Türkler arasındaki iş birliğini geliştirmeyi amaçlıyordu. Hatta ben bir okur olarak, Danimarka’da Geçen Hafta ile TEİD sayesinde tanışmıştım. Şu anki gelişme, yalnızca topluluğun daha da büyüyerek dernekleşmiş olmasıdır.
Danimarka’da dernekleşmek, belki Türkiye’ye kıyasla, ciddi bir başarı sayılıyor. Dernekler, Danimarka yaşamının ciddi bir parçasıdır. Dernekler, sundukları hizmetlerle kamu ya da devlet ile şirketlerin ardından 3. bir ekol oluştururlar. Mesela, eski üniversitemde Cafe Analog adında bir kahve işletmemiz vardı. Analog, öğrencilerin çalıştığı bir dernek işletmesiydi; çalışanlar gönüllü olarak yer alıyor, satış fiyatları düşük tutuluyor, kâr da yavaş yavaş büyümek için kullanılıyordu. Bu sayede okuldaki öğrencilere çevre civardaki en ucuz kahveyi satabiliyorlardı. Dernek kurmanın ya da derneklere üye olmanın avantajları arasında fon alabilmek, vergi indirimleri ve vatandaşlık sürecinin hızlanması gibi pek cazip fırsatlar var. Bunları uzun uzun anlatıyorum, çünkü belki siz de TEİD’e üye olmayı düşünebilirsiniz.
Öte yandan sivil toplumdaki herkes dernekleşmiyor. Mesela, Danimarka’da Geçen Hafta da sivil toplum içerisinde bir topluluktur, ancak resmen dernek değildir. Bize destek olduğunuz zaman, ortak bir MobilePay kumbarasına 3438JD para gönderiyorsunuz biz de site masrafları vb. ihtiyaçlarımızı sayenizde karşılayabiliyoruz. Kim bilir ama, belki bir gün Danimarka’da Geçen Hafta da dernek haline gelir!
İkinci müjdeye gelince Danimarka için (kıyasla) daha küçük, kendim için ise daha büyük bir gelişmeden bahsetmek isterim. Danimarka’da Geçen Hafta ekibimize iki yeni katılan gönüllümüz oldu. Mert ve Direnç, Türkçe kadromuza yazar olarak katıldılar ve ilerleyen haftalarda beraber çalışıyor olacağız. Eğer siz de bu çorbada biraz tuzum olsun diyorsanız, bir kez daha:
Danimarka’da Geçen Hafta Türkçe ile ortaklık vs. için
WhatsApp hattımız +45 50 15 11 96
Mail adresimiz danimarkadagecenhafta@gmail.com
Haftanın Kelimesi
Grundloven = Anayasa (Temel+Yasa). Danimarka'da demokrasinin kökü. Hatta 5 Haziran'da Grundlovsdag’de anayasayı kutluyoruz. Maalesef bu ulusal bir bayram olmasa da insanlar bu günü kutlamak için işten izin alıp parklarda toplanıp demokrasiyle ilgili konuşmalara katılıyorlar.
Danimarka Siyaseti
Haftalık siyasi genel bakış
Önemli bir azınlık varlığına sahip belediyelerde çift dilli şehir tabelalarımız olmalı mıdır? Güney Danimarka’daki Tønder şehrindeki Alman azınlık kesinlikle buna bayılacaktır. Ancak belediye başkanı kendisi bu azınlığın siyasi partisinden (Schleswig Partisi) geliyor olsa da, konu en son açıldığı zaman halkın tepkisi fiyasko olmuştu. Danca tabiriyle tam bir balad olmuştu. Bu açıkça hassas bir konu ve belediye başkanı Pandora’nın kutusunu yeniden açmakta çekinceli. Buna rağmen Danimarka-Almanya sınırının öbür tarafında Almanya’daki Danimarkalı azınlığın bir başarısı oldu: Başka bir belediye kasabasının tabelalarına Danca isimlerini koydurmayı başardılar.
Kumar ve bahse yasak geliyor. Siyasi partiler kumara yönelik reklamların yasaklanmasını, okul ağlarında kumar sitelerine karşı site bloğu ve para kazanmanın umuduyla parayla satın alabileceğiniz gacha tarzı ganimet kutularının son bulmasını istiyorlar. Danimarka'da neredeyse yarım milyon insanın kumar bağımlılığı var.
Hükümet organ bağışı politikasında “rıza”dan “varsayılmış rıza”ya geçiş için değişiklik istiyor. Yani yasa kabul edildiği andan itibaren aksini söyleyene kadar hepimiz organ bağışçısıyız. Danimarka’da şu an 442 kişi organ nakli bekliyor. Organ bağışı konusunda “rıza” politikası uygulayan yalnızca dört Avrupa ülkesi kaldı (Almanya, Romanya, Litvanya ve İrlanda).
Odak
Nye Borgerlige gösterisi henüz bitmedi: Danimarka'da aşırı sağcı parti sayısında bir azalma bekliyorduk. Parti kurucusu Pernille Vermund, “Yeni Vatandaşlar” partisini feshedip Liberal Alliance ile daha parlak (daha az nefret dolu) bir geleceğe doğru ilerleyecekti ve eski mavili partiler aynı oy tabanı için yarışan bir rakibin elenmesine seviniyordu. Fakat şimdi, Nye Borgerlige seçmenleri için bir umut ışığı var - Bir yılı aşkın süredir hastalık izninde olan milletvekili Peter Seier Christensen’in geri dönüşü!
Şimdi Peter Seier Christensen üzerinde çok fazla baskı var; eski mavili partiler onun bağımsız aday olmasını ya da kendilerinden birine katılmasını beklerken, hâlâ Nye Borgerlige partisi için bir gelecek isteyen parti arkadaşları onun parti lideri olarak geri dönmesini istiyor. Hiç olmazsa liderliği aşı karşıtı aktivist(!) Henriette Ergemann’a devretmesini istiyorlar.
Devlet memurlarına yönelik yeni toplu sözleşme: Yeni sözleşmenin manşetleri arasında bu Nisan 2024’te %5,9 zam ve 2025’ten yılından itibaren ilave bir %1,7 zam var. Üç hafta fazladan babalık izni (barsel) ve daha sonra kullanmak üzere 15 günlük tatil biriktirme imkanı var. Bu sözleşme Danimarka'daki yaklaşık 200.000 devlet memurunu (polis memurları, askeri görevliler, spor salonu öğretmenleri, bakanlıklarda ve ulusal kurumlarda memurlar vb.) etkiliyor.
Toplu sözleşmeler sendikalar ve işveren dernekleri arasında müzakere edilir. Krifa, Det Faglige Hus, ASE, FRIE ve Business Danimarka gibi derneklerin sendika olarak tanınmadığını ve toplu sözleşme müzakerelerine katılamayacaklarını unutmayın.
Danimarka Ekonomisi
Zelanda'daki Andel enerji şirketi hissedarlarına 850 milyon DKK: Zelanda'nın “Cerius” tarafında kalan 400.000 kişi bu web sitesinden 2500 DKK talep edebilir. Öyle görünüyor ki, Zelanda'nın "Cerius" bölgesinde bir eviniz, tatil eviniz veya işyeriniz varsa, Andel enerji şirketinde bir payınız var! Adından da anlaşılacağı gibi Andel Enerji bir kooperatif olduğu için müşteri olmak aynı zamanda üye olmak demek oluyor. Bu parayı istemek için Mayıs ayı sonuna kadar süreniz var.
Özel sektör çalışanlarına 2023'te ortalama yüzde 4,9 maaş artışı: Yılı düşük enflasyon ile kapadığımıza bakıldığında reel ücret artışı %4 oranında. Bu da geçen yıla göre daha alım gücünün arttığı anlamına geliyor. Bu, son 15 yılın en yüksek reel ücret artışı oldu.
Birkaç zor yılın ardından kripto para geri dönüyor: Bir Bitcoin'in değeri 360.000 DKK'ya ulaştı. Bu ay değeri %22 arttı. Bitcoin'in değerinin daha Ocak 2023'te 117.000 DKK olduğu göz önüne alındığında muhteşem bir toparlanma olarak görünüyor. Henüz 2021’deki 400.000 DKK değerine ulaşmış değiliz ancak mevcut trend göz önüne alındığında bunun yakında o seviyeyi aşması bekleniyor. Yatırım yapmadan önce, kripto para biriminin oldukça değişken olduğunu ve kolayca zengin olabileceğiniz gibi, aynı kolaylıkla tüm ekonominizi de mahvedebileceğinizi unutmayın.
Çocuk psikiyatristine daha hızlı ulaşabilmek için ebeveynler çocuklarını 2. Grup sağlık sigortasına naklediyor: “Grup 2” nedir diye merak ediyorsunuzdur. Çoğumuz kamu sağlık sisteminin koruması altında olduğumuz anlamına gelen “ Sağlık Sigortası Grup 1’deyken”, bir fark ödeyip özel sağlık sistemine dahil olmayı tercih edenler de var. Ebeveynler neden çocuklarını naklediyor? Psikiyatrik değerlendirme için neredeyse bir yıl kuyrukta beklemek onları özel sistemi tercih etmeye itiyor.
Borger.dk adresinden sarı kartınızı/sağlık sigortası grubunuzu değiştirebilirsiniz.
Hollanda Güvenlik Otoritesi, bir sonraki duyuruya kadar Babboe kargo bisikletinizi kullanmayı bırakmanızı tavsiye ediyor: Babboe bisikletlerinin Hollanda'da satışı durduruldu ve birçok model şimdiden geri çağrıldı. Babboe şirketi ayrıca Danimarka'daki satışları da geçici olarak durdurma kararı aldı. Niçin mi? Ciddi güvenlik riski şüpheleri yüzünden.
Girişimci köşesi
İngilizce muhasebe, fatura tutma, KDV raporlama ve işletmenizin para kazanıp kazanmadığını anlama hakkında kurs. Buradan kaydolun, halen yer var!
Ne zaman?
9 Mart'tan 6 Nisan'a kadar cumartesi günleri 10'dan 13'e kadar.
Kopenhag’da bir STK olan Crossing Borders 12-13 Mart'ta uluslararası girişimcilere yönelik 2 günlük ücretsiz iş eğitim kampı düzenliyor.
Buradan kaydolabilirsiniz.
Daha fazla bilgi için tıklayın.
Eğer genel olarak girişimciliğe ilgi duyuyor ve Aalborg'da ya da çevresinde yaşıyorsanız, Kickstart Aalborg organizasyonunu takibe alın! Hatta ilginizi çekerse iş/şirket işleriyle ilgili İngilizce podcastlerini dinleyin!
Danimarka’da Yaşam
Danimarka yaşam tarzına dair bilgiler
Kış başlayalı iki ay oldu. Belki de bu herkes için yılın en zor zamanı: Sonbaharın üzerinden uzun zaman geçti fakat hava henüz güneşli günler pek yakın değil. Kasvetli havanın ortasında, Danimarka'nın en sevilen kış geleneklerinden Kış Banyosu (vinterbadning) yapmanın en güzel zamanı, veya dondurucu soğuk suda yüzme sanatı olarak da tanımlayabiliriz.
Bu uygulama çok eski zamanlara dayanıyor; İskandinavlar, düşmanca hava koşullarıyla barışmaları gerektiğini biliyorlardı, bu yüzden Kış Banyosu’nu doğadan güç almak için geliştirdiler. 19. yüzyılda, aynı zamanda bağışıklık sistemini kuvvetlendirdiği gerekçesiyle bu uygulama, sağlık adına çok yayıldı. Vinterbandning’in kanıtlanmış faydalarından bazıları kan dolaşımını iyileştirmek ve endorfin salgılatmasıdır (bu da kış hüznüyle mücadeleye yardımcı olur). 70'li yıllarda hippilerle birlikte, beden ile toprak ana arasındaki bir ritüel olarak bu etkinlik daha da popüler hale geldi ve bu kavram günümüzde de varlığını sürdürüyor.
Türkçe Editöründen Not
Kış banyosu aynı zamanda insanların çevrelerinde olan şeylerden fayda beklemeleri için çok güzel bir örnek sayılabilir. Danimarka soğuk sularla çevrili bir yarım ada, o yüzden bu bazı okurlarımıza eminim ki komik gelmiştir. Oysa, Türkiye için ülkemizde termal su kaynaklarımız var ve bize “sağlıklı” gelen soğuk denizin aksine ılık kaplıcada yüzmek oluyor. Eğer siz de donmak yerine ısınmak istiyorsanız, Danimarka’dan ayrılarak kaplıcalarıyla meşhur İzlanda’da kısa bir tura çıkmayı düşünebilirsiniz.
Her şeye rağmen kış banyosu da hygge kültürünün merkezi bir parçası. Mumlar ve şömineleri pek çağrıştırmasa da, sıcak kalpler ve toplulukta beraber olmanın hissiyle bütünleşmiştir. Birçok Danimarkalı için kış banyosu, hava nasıl olursa olsun arkadaşlarıyla buluşmaya devam edebilecekleri tek açık hava planıdır. Araştırmalar, düşününce ters gelse de vücudumuzun bu spora mutlu bir şekilde tepki verdiğini gösteriyor. Kış banyosu yaptığımızda daha az stresli oluruz, daha az yoruluruz ve önemli ölçüde daha az solunum yolu hastalıklarına yakalanırız; bu elbette, yüzerken doğru tedbirleri almamız şartıyla geçerlidir. Biz uluslararası olanlar için bu aynı zamanda yerel halkla bağ kurmak için bir olanaktır (dikkat edin, rastgele Danimarkalılar size yanaşabilir!) ve kışın hayatta kalabilmek adına kültüre tam anlamıyla dalmak için bir fırsattır.
Açıklama
Danimarka'da ebeveynler için bir tercih evde eğitim: Anayasaya göre (Grundloven), zorunlu eğitim var ama zorunlu öğretim yok. Yani ebeveynler evde eğitim verebiliyor. Pek çok Alman ailenin tam da bu fırsat nedeniyle Danimarka’ya taşındığını daha önce yazmıştık. Danimarka'da 1500'den fazla evde eğitim gören çocuk var.
Ebeveynler ya doğrudan çocuklara eğitim verebilir ya da (yüz yüze ya da çevrimiçi olarak) özel öğretmenler tutabilir. Danca dışında diğer tüm dersler ana dilde öğretilebilir. Öğretme yönteminde özgürlük olduğundan, ebeveynler veya öğretmenler için özel nitelikler aranmamaktadır. Çocuğunuza evde eğitim verebilmek için öncelikle belediyeyi (kommune) bilgilendirmeniz gerekir, çünkü eğitimin standartlara uygun olmasını sağlamak için iki yılda bir yapılan denetimden (tilsyn) onlar sorumludur. Zorunlu olan ders konuları; Danca, İngilizce, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilgilerdir.
Evde eğitim için herhangi bir mali destek sağlanmamaktadır. Her ne kadar friskole’ye benzer bir şey olsa da evde eğitim çocuğun peşini bırakmaz. Ayrıca 9. sınıftan sonra öğrenciler organize eğitim sistemine devam edebilirler. Daha fazlasını öğrenmek istiyorsanız, SSS’ı okuyabilirsiniz. Ayrıca Evde Eğitim Sistemini uygulayan diğer ailelerle iletişime geçmek istiyorsanız bu konudaki Facebook gruplarını takip etmekte fayda var.
Haftalık genel bakış
Önceki on yılla karşılaştırıldığında boşanma oranları düşerken evlilikler yavaş yavaş artıyor, İstatistik Danimarka açıkladı. Geçen yıl Danimarka'da evli çiftler arasında 12.862 boşanma görüldü; bu, son üç yılda durgun bir eğilime işaret ediyor ve önceki on yılın ortalamasına göre %17'lik kayda değer bir düşüşe işaret ediyor. Veriler, boşanmaların yaklaşık yüzde 50'sinin evliliğin ilk on yılı içinde gerçekleştiğini, yüzde 11'inin ise evliliğin 25. yılından sonra gerçekleştiğini ortaya çıkardı. Düğün sayılarında 2023 yılında önceki 10 yılın ortalamasına göre yüzde 5 artış olmasına rağmen 2022 yılına göre yüzde 4 oranında azalma yaşandı.
Aalborg belediye binalarında uniseks tuvaletlere yönelik öneri kabul edildi, TV2 bildirdi. Belediyenin çeşitlilik komitesi tarafından sunulan öneri, kendisini herhangi bir cinsiyetle tanımlamayanları (non-binary vb.) ve diğer herkesin iş yerinde kendini rahat hissetmesini sağlamayı amaçlıyor. Teklifin uygulanması halinde, tüm belediye binalarında ve kapsamlı tadilat projelerinde cinsiyet ayrımı gözetmeyen tuvaletlerin bulunması gerekecek.
İyi bir gece uykusu alamıyorsanız, Danimarkalılar arasında yorgunluktan muzdarip %21'lik veya uyku sorunu yaşayan %15'lik kesimden biri olabilirsiniz. En son Ulusal Sağlık Profili raporu açıklandı. Ancak birkaç uzman bununla nasıl baş edebiliriz diye TV2’de paylaştı: Yatak odasında ekranlardan uzak durmanın, yeterli ışığa maruz kalmanın ve fiziksel olarak aktif olmanın yanı sıra, özellikle uykusuzluk çekenler için 'uyku kısıtlaması' olarak bilinen bilişsel davranışçı terapi tekniği de önerilmektedir. Aarhus Üniversitesi'nden bir uzman tarafından desteklenen yöntem, daha hızlı uykuya dalabilmeniz için yalnızca yorgun olduğunuzda yatağa gitmeyi vurguluyor. Zamanla bu yöntem, düzenli bir uyku programı sürdürmeye çalışırken daha erken uyumanıza yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
2023 Yılın Danimarka Basın Fotoğrafı ödülüne aday gösterilen 5 fotoğraftan 3'ü iklim değişikliğine odaklanıyor, DR bildirdi. Køge Körfezi'ndeki ölü deniz tabanından Roneklint'teki ölümcül fırtına ve büyük selin sonrasında görülebilen bir evin çatısına bu çarpıcı görseller, iklim değişikliğinin etkisinin çeşitli yönlerini tasvir ediyor. Jüri heyeti kazananı 1 Mart'ta açıklayacak. Görselleri görüntülemek için tıklayın..
Danimarka'daki uluslarası camia
Yukarı da yazmış olduğumuz gibi Danimarka'daki Türk ekspatlar adı altında TEİD (Turkish Expats in Denmark). Dernek, yeni Türk göçmenlerin Danimarka'da yer bulmalarına yardımcı olarak Danimarka'da yaşayan Türkler arasındaki iş birliğini geliştirmeyi amaçlıyor.
Avrupa Birliği
Avrupa’da bu hafta
Alexander Stubb Finlandiya'nın yeni cumhurbaşkanı olacak. Finlandiya'nın Dışişleri, Maliye ve Avrupa İşleri Bakanı olarak da görev yapmış olan oyların %51,6'sını almış Stubb, Ulusal Koalisyon Partisi'nin merkez sağ adayı olarak Rusya'ya karşı sert bir tavrın sürdürülmesi ve Ukrayna'nın desteklenmesi de dahil olmak üzere dışişleri ve güvenlik politikası Stubb'un gündeminin başında yer alıyor.
Macaristan’ın ilk kadın başkanı istifa etti. Bir yetimhanedeki cinsel istismar vakasını örtbas etmekten suçlu bulunan bir adamın affına yönelik artan eleştirilerin ardından Macaristan cumhurbaşkanı Katalin Novak istifa etti. Beş yıllık seçilen Macaristan cumhurbaşkanları ağırlıklı olarak başbakanın yanında sembolik bir role sahipler ancak yine de bir miktar yetkileri de vardır; çünkü mecliste uygun olmadığını düşündükleri yasaları ikinci kez gözden geçirebilir veya Anayasa Mahkemesi’ne gönderebilirler.
Novak'ın istifasından kısa süre sonra da Judit Verga kamu siyasetinden çekildiğini duyurdu. Verga o dönemde Macaristan Adalet Bakanı olarak tartışmalı affı imzalamıştı. Verga parlamento üyesi ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinin önde gelen adaylarından biriydi. Her iki politikacı da Viktor Orbán'ın en güçlü müttefikleriydi.
İklim değişikliği ve içme suyu eksikliği. İklim değişikliği kaynaklı rekor sıcaklıklar ve kuraklık İspanya'da içme suyu kıtlığına neden oluyor. Geçen yıldan bu yana, Endülüs'teki küçük Pozoblanco kasabasının halkının evlerinde içme suyuna erişimi yok, bunun yerine musluk suyunun insan tüketimine uygun olmadığı beyan edildiğinden suyu su tankerlerinden alıyorlar.
Haklar
77/486 sayılı AB direktifine göre, AB/AEA üye ülkelerinden gelen çocuklara, Danimarka Devleti ana dil eğitimi vermekle yükümlüdür: Uygulamada bu aynı ana dili konuşan, (6-15 yaşlarında) en az 12 çocuğun talep etmesi durumunda belediyelerin (kommune) dil kursu imkânı sağlaması gerektiği anlamına gelmektedir. Bu uygulama Danca eğitimin yerini mi alıyor? Hayır. Uygulama mesai saatleri dışında veya hafta sonları ek derslerle sınırlıdır. Peki nasıl mı elde edilir? “Modersmålsundervisning” konusunda belediyenizi arayın veya çocuklarınızın okuluna danışın. Ne olduğunu bilmiyorlarsa, yükümlülüklerini onlara bildirin.
Türkçe Editöründen Not
77/486 sayılı AB direktifinin Danimarka’daki yorumuna biraz dikkat çekmek isterim. Birincisi, 2014 tarihli Bekendtgørelse om folkeskolens modersmålsundervisning yasası bu hakkı Danimarka’da ikamet eden çocuklara, eğer ki en az bir ebeveyn AB içerisinde vatandaş ise sağlar. Ancak, AB vatandaşı olmayan ailelerin de modersmål kurslarından faydalanmaları için uygulamalar var; o yüzden çocuğunuzun okulu ile iletişime geçmekte fayda var, emin olun ki yetkililer size yardım edeceklerdir.
İkincisi ise ana dili meselesi. Çocuğun anadili ülkenin resmi dili olmak zorunda değildir, dolayısıyla Kopenhag’da Türkçe ya da Kürtçe için de dersler açılmaktadır. 12 çocuk şartı sağlandığı müddetçe, herhangi bir dil için yeni bir sınıf talep edilebilir.
Fırsatlar
AB 959 kişi için çeşitli gönüllülük fırsatlarını destekliyor: Bunlardan en az 100 tanesi Avrupa Birliği’nin dışında yer alıyor. 18 ila 30 yaşları arasında ve AB vatandaşıysanız, Avrupa Dayanışma Birliği'ne katılabilir ve Avrupa Birliği'nin sağladığı seyahat ve konaklama olanaklarıyla dünyayı keşfedebilirsiniz.
Duyuru paneli
Esbjerg, 22 Şubat, 17.00-19.30: Üçüncü Kültür Çocuk Semineri’nde – kendi vatanlarından ve kültürlerinden uzakta büyüyen çocuklar ve gençlerin karşılaştığı zorluklar ve avantajlar ve aynı zamanda çift kültürle yetişmiş olan çocuklar ve gençler ele alınacaktır. Önceden kaydolun.
Aarhus, 23 Şubat 10:00-12:00: Şubat Sabah Kahvesi – Yeni insanlarla tanışın, konuşmacılara sorular sorun. Buradan kaydolun.
Odense, 23 Şubat 17:30-00:00: Uluslararası Gecesi 2024 – Uluslararası bir parti ve Danimarka’da yılın en önemli etkinliklerinden biridir. Danimarka’da yaşam uzmanları, stand-up komedi gösterileri, dans, müzik ve sosyal ağ oluşturmakla dolu bir akşam yemeği olacak. Biletlerinizi alın.
Viby, 24 Şubat 10:00-11:30: Eğlence Günü: Fastelavn – Ebeveynlerin ve çocukların tanışıp sosyalleşebilmesi için ailelere yönelik aylık bir etkinlik. Bu seferki tema Fastelavn. Buradan kaydolun.
Kopenhag, 26 Şubat 17:00-19:30: Danimarka İşyeri Kültürü – Bu bilgilendirici ve atölyeye dayalı etkinlik, size benzersiz Danimarka işyeri kültürünü anlamanızı yardım edecektir. Başvurmak için tıklayın!.
Daha fazlası için Denmark Happenings’e takipte kalın!
Danimarka’da Geçen Hafta Dünyası
Web sitemizdeki köşe yazılarımızı okuyun: Danca nasıl öğrenilir; Danimarka İş Kültürü; Danimarka'da nasıl yatırım yapılır?; Avrupalı olmayanlar için rehberler -I ve II; Maaş pazarlığı nasıl yapılır?; Danimarka'da doğum yapmak -I ve II; Danimarka'da Emeklilik -I ve II;Danimarka'da Tercümanlık ve daha fazlası anlatılmamış hikayeler sayfamızda.
Bülteni başka bir dilde okuyun: İngilizce, İspanyolca, Rumence, Lehçe ve İtalyanca
Harika ürünlerimize göz atın (en üst kalite): İlerlemek; Ev aranıyor; Vasil; Irina ; Kifaax; Monika
Özel içerik için sosyal medyada bize katılın: Facebook, LinkedIn, Instagram
Gönüllü ekibinden haberler: Türkçe ekibimize bu hafta yazar olarak Direnç ve Mert katıldı.
Danimarka’da Geçen Hafta Türkçe’ye dair görüş, öneri, ortaklık vs. için
WhatsApp hattımız +45 50 15 11 96
Mail adresimiz danimarkadagecenhafta@gmail.com