Grönland'ın Beyaz Altını, Avrupa Alarmda, Sanayi İşçileri Mutlu
Danimarka'da Geçen Hafta (09.02-16.02) 2025 Sayı 6
Last Week in Denmark is also available in the following languages:
🇩🇪Deutsch - 🇬🇧English - 🇪🇸Español - 🇮🇹Italiano - 🇵🇱Polski - 🇷🇴Română - 🇭🇺Magyar
🗣️ “Måke Califørnia Great Ægain,” Danimarka'nın Kaliforniya'yı ilhak etmesi için bir kampanya.
Haftanın Manşetleri
Kriyolit madenciliği üzerine bir DR belgeseli, Danimarka ile Grönland arasındaki gerilimi bir kez daha alevlendiriyor.
Danimarka'nın Askeri İstihbarat Teşkilatı Rusya'nın altı ay içinde NATO'yu tehdit edebileceği konusunda uyarıyor ancak uzmanlar hemfikir değil.
Sanayi işçilerine yönelik yeni toplu sözleşme, ücretleri, ebeveyn iznini ve çalışma esnekliğini artırıyor.
Görsel: Diana Bălașa
Last Week in Denmark (İngilizce) podcastimizin yeni bölümünü dinleyin: Buzzsprout, Spotify, Apple Podcasts, Amazon Music.
İçindekiler
Ekipten
Para transferleri neden bu kadar zor?
Yazan: Ahmet Akkoç
Geçtiğimiz aylarda AB, ülkeler arasında para transferlerinin kolaylaşmasına yönelik birkaç girişim başlattı. Tabii Türkiye AB üyesi olmadığı için, anında işlemlerden nasibimizi alamadık henüz. Şu an Türkiye'den Danimarka'ya ve Danimarka'dan Türkiye'ye para transferleri ayrı bir zor ve durum Almanya, Hollanda gibi diğer AB ülkeleri için de gayet benzer.
İlk olarak Danimarka'dan Türkiye'ye para transferlerini konuşalım. Danimarkalı bankalar açısından Türkiye riskli bir ülke. Ne yazık ki Türkiye, AB'nin Vergi Kara Listesinde sabıkalı: AB ile işbirliği yapan ancak yerine getirilmesi gereken taahhütleri bulunan bir ülke. Bunun yanında Türkiye zaman zaman siyasi konularda AB ile zıt düşüyor, özellikle son yıllarda Rusya-Ukrayna Savaşı meselesinde. Bu yüzden Türk vatandaşları memlekete para gönderirken sık sık denetim ve kontrollere yakalanıyor. Düşük meblağlarda bile bankanız işlemi durdurup sizi sorgulamak için telefondan arayabilir. Endişe etmenize gerek yok, durumu açıkladığınız müddetçe biraz gecikmeden sonra işleminizi tekrarlamaya izin veriliyor.
Bir de bunun öbür tarafı var: Türkiye'den Danimarka'ya para göndermek. Burada da döviz meselesi var. Danimarka bankaları her türlü dövizi tutmak istemiyor, TR lirası tutabileceğiniz bir hesap kolay kolay açılmaz. Üstelik Euro, USD hesabı açmak için de epeyce uğraşmanız gerekebilir. Bunun sebebi Danimarka kendi ulusal para birimi Danimarka Kronu'nu (DKK'yı) korumaya pek düşkün. Euro'ya kısmen sabit kurlu DKK, Danimarka dışında pek kolay temin edilemiyor. Döviz bürosundan (muhtemelen yüksek) bir kurda DKK notası alırsanız bile banka hesabına yatırmak için banka şubesi ya da ATM bulunmuyor. Çoğu kişi için DKK bazında maaş almak dışında DKK biriktirmek mümkün değil. Üstelik, Türkiye'nin politikası daha tam ters olduğu için Türkiye'de tutulan dövizin sonradan çıkarılması git gide zorlaşıyor.
Bu engeller yüzünden Türkiye'den gelmiş birçok aile, bir taraf seçmeye mecbur kalıyor: Türkiye ya da AB bankalarını. Bazen bunun normal bir hal olduğuna aldanabiliyoruz, ancak hatırlamakta fayda var ki AB vatandaşları bu engellere tabii olmadığı için mal varlıklarını çok daha serbestçe hareket ettirebiliyorlar. Bazı ufak gelişmeler var, mesela geçtiğimiz yıl Türkiye FATF listesinden silindi. Bir başka tercih ise sanal bankacılığa yönelerek Revolut, Wise ve Lunar gibi çok türlü döviz hesabı açılabilen bir banka seçmek.
Danimarka Siyaseti
Kanun Teklifleri
🚨Opioidlere Rekor Cezalar Geliyor: Hükümet, opioidlerin artan tehlikesi ve özellikle çocuklara yönelik satışları engellemek amacıyla cezaları %400'e kadar artırarak en ağır uyuşturucu kategorisine almayı planlıyor. Ayrıca, uyuşturucu ticaretinde kullanılan araçlara daha sık el konacak. Yeni yasa, onaylanırsa 1 Temmuz 2025'te yürürlüğe giriyor.
🧬Adli Tıpta DNA Dönemi: Yeni yasa teklifiyle, polis cinayet gibi ağır suçlarda özel DNA veri tabanlarını tarayabilecek. Bu, şüpheli takibini hızlandıracak ancak gizlilik endişelerini de beraberinde getiriyor. Yasa kabul edilirse, sistem yazdan önce kullanıma sunulabilir.
Siyasi Sahne
⛏️Grönland'ın Beyaz Altını adlı yeni bir belgesel, Danimarka'nın Grönland'ın kriyolit yatakları üzerinden elde ettiği gelirleri anlatıyor. Belgeselde, Danimarkalı şirketlerin 130 yıldan fazla sürede yaklaşık 400 milyar DKK gelir elde ettiği ve bu durumun karşılığını görmemiş yerli Grönlandlı halk arasında haklı bir öfke yarattığı ifade ediliyor. Grönland başbaşkanı Múte B. Egede, bu gelirler karşısında Danimarka'nın yıllık sübvansiyonlarını bir telafi ödemesi olarak değerlendiriyor.
Danimarkalı ekonomistler ve eski sanayi yetkilileri ise 400 milyar DKK rakamının yanıltıcı olduğunu, bunun toplam gelir olduğunu, gerçek kârın ise maliyetler düşüldükten sonra 15 milyar DKK civarında olabileceğini savunuyor. Ancak tartışma sadece rakamlarla sınırlı değil. Grönland, kriyolitin çıkarılma sürecinde veya gelirlerin paylaşımında hiç söz sahibi olamadı. İşçiler Danimarkalıydı, vergiler Danimarka'da ödendi ve madencilikten elde edilen ekonomik büyüme büyük ölçüde Grönland'ın dışında gerçekleşti. Hal böyle olunca, 130 yıllık kriyolit madenleri sömürgecilik döneminin bir kalıntısı olarak algılanıyor.
🔥Sağcı Muhalefet Kitap Yakma Yasağına Karşı: Birleşik "mavi" sağcı muhalefet, dini kitap yakma yasağının ve ırkçılık suçunu tanımlayan yasanın kaldırılmasını istiyor. Liberal İttifak, Muhafazakarlar, Danimarka Demokratları ve Dan Halk Partisi liderleri, bu yasaların demokrasiyi zayıflattığını ve ifade özgürlüğünü kısıtladığını(!) savunuyor. Danimarka Demokratları lideri Inger Støjberg, yasayı “özgürlük ve eşitlik için bir geri adım” olarak nitelendirirken, hükümetin baskıyla yasa çıkardığını ileri sürdü.
Öte yandan, Sosyal Demokratlar, yasanın dini kitap yakma olaylarını azalttığını ve Danimarka'nın terör tehdidini azalttığını savunarak yasanın arkasında duruyor.
🏫💬 Tartışmalı İbadet Odası Yasağı: Hükümet, kamu eğitim kurumlarındaki ibadet odalarının yasaklanması konusunda ikiye bölünmüş durumda. Danimarka Liberalleri (Venstre), bu odaların özellikle kadınlar üzerinde sosyal baskıyı artırdığı gerekçesiyle kaldırılmasını istiyor. Ilımlılar (Moderaterne), kararın üniversitelere bırakılması gerektiğini savunurken, Sosyal Demokratlar (Socialdemokratiet) daha fazla araştırma yapılmadan bir karar vermek istemiyor.
Son raporlar, bazı öğrencilerin ibadet odalarına gitme konusunda baskı hissettiğini, bazılarının ise bu alanları zararsız bulduğunu gösteriyor. Kampüslerde öğrenciler, konunun neden siyasi bir mesele haline geldiğini sorgularken, bunu insanların evde de içebileceği gerekçesiyle cuma barlarının yasaklanmasına benzetiyor. Açıktan söylenmese de bu kampüslerdeki müslümanlara yönelik bir tartışma. Örneğin yüzyıllardır yan yana duran Nørregade'deki Kopenhag Üniversite dekanlığı ile Vor Frue Kilisesi vb. hıristiyan ibadet yerleri bu teklifin net bir şekilde dışında tutuluyor.
🇩🇪🚧🇩🇰Almanya’nın Sınır Planı Danimarka’da Gündemde: Muhalif Friedrich Merz’in Almanya’nın bir sonraki şansölyesi olması durumunda, kalıcı sınır kontrolleri getirme planı Danimarka’dan Almanya’ya gidip gelenler için daha uzun bekleme süreleri anlamına gelebilir. CDU lideri Merz, yasa dışı göçü engellemek amacıyla Almanya’nın sınırlarını sıkılaştırma sözü verdi ve bu plan Schengen Anlaşması’yla çelişse bile devam edeceğini belirtti.
Mevcut sınır kontrolleri nokta bazda yapılırken, kalıcı bir sistem daha katı denetimlere yol açabilir. Ancak, Merz’in Sosyal Demokratlar veya Yeşiller gibi koalisyon ortaklarına ihtiyaç duyması halinde, siyasi gerçekliklerin onu taviz vermeye zorlayabileceği konuşuluyor.
🇪🇪🇱🇻🇱🇹🔌🇪🇺 Baltık Ülkeleri, Avrupa Birliği'nin elektrik şebekesine bağlandı. 10 Şubat günü Baltık Ülkeleri ışıklı bir tören ile Rus elektrik şebekesiyle bağlantılarını keserek; Finlandiya, İsveç ve Polonya'ya bağlandılar. Baltık Denizi'ndeki çeşitli altyapı tahriplerine takiben, Baltık ülkeleri Rusya yerine AB'ye daha yaklaşmaya çalışıyor.
🍼 Anonim Sperm Bağışı Yasaklanmalı mı?: Danimarka’da her yıl yaklaşık 1,300 çocuk anonim sperm bağışı yolu ile dünyaya geliyor. Ancak eleştirmenler, herkesin kökenlerini bilme hakkına sahip olduğunu savunuyor. İsveç ve Norveç anonim bağışları zaten sınırlamış durumda ve şimdi Danimarka da aynı yolu izleyebilir. Sağlık Bakanı, konuyu Parlamentoda tartışmaya niyetini belirtti.
💍 Küllerden Takı mı? Danimarka Yeni Düzenlemeleri Değerlendiriyor: Evcil hayvan külleriyle takı yapmak artık tabu değil, peki ya insan cesetleri? Danimarkalı tasarımcı Andrea van Webber, 15 yıldır kremasyon edilmiş evcil hayvanlardan anı takıları yapıyor. van Webber, son zamanlarda insan küllerinden takılar için de talebin arttığını söylüyor. Amcak mevcut yasa "cenaze cesedinin uygunsuz işlenmesi"ni yasaklıyor. Kilise bakanı yasanın gözden geçirilmesine açık, ancak eleştirmenler etik kaygılar dile getiriyor.
Danimarka Ekonomisi
Paramız
🛠️230.000 sanayi işçisi yeni bir toplu sözleşmeye kavuştu. Üç yıllık yeni toplu sözleşme ücret artışları, daha iyi ebeveyn izni ve izin zamanlarında daha fazla esneklik getiriyor. İşçiler çalışma programları üzerinde daha fazla nüfuz sahibi olmak için baskı yaparken, bu anlaşma hâlâ daha iyi koşullar ve iş-yaşam dengesinin sağlanması açısından önemli bir kazanım olarak görülüyor.
Asgari ücret saat başına 146,90 DKK'ya çıkarken, işveren emeklilik katkı payları da %1 oranında arttı.
İşçiler artık izin fonlarını hasta çocuklar, yaşlı bakımı ve hatta torun destek günleri için kullanabilecekler.
"Sosyal ebeveynler" (karma ailelerde biyolojik olmayan ebeveynler) artık izne hak kazanıyor ve yalnız ebeveynler izni yakın aile üyeleriyle paylaşabiliyor.
Ebeveynler arasında paylaştırılacak fazladan iki haftalık tam ücretli ebeveyn izni getiriliyor.
Çalışanlar fazla mesainin nasıl ve ne zaman telafi edileceği konusunda daha fazla esneklik kazanıyor.
İşyeri temsilcilerine, sendika çalışmalarına katılımı teşvik etmek amacıyla yıllık 9.000 DKK tutarında maaş verilecek.
📈 Enflasyondaki yavaşlamaya rağmen fiyatlar yüksek kalıyor. Danimarka'da enflasyon Aralık ayındaki %1,9'dan %1,5'a geriledi, ancak fiyatlar birkaç yıl öncesine göre oldukça yüksek. Gıda fiyatları 2021'den bu yana %20'nin üzerinde artış göstererek tüketici güvenini zayıflattı. Ekonomistler, özellikle küresel ticaret gerilimlerinin artması durumunda enflasyonun yeniden yükselebileceği konusunda uyarıyor.
💰 Çocuklar için harçlık kuralları. Çocuklar ne kadar ve ne zaman harçlık almalı? Uzmanlar, çocuklara finansal sorumluluğu öğretmek için düzenli olarak belirli bir miktar verilmesini, ancak “bunun karşılığında ne alacağım?” zihniyetinden kaçınmak için ev işleri için ödeme olarak verilmemesini öneriyorlar. Ebeveynler harcamaları kontrol etmek yerine onlara rehberlik etmeli ve para kavramlarını erken tanıtarak onları gelecekte daha iyi tüketiciler haline getirmelidir.
Piyasalar
📊 Danimarka 6 milyona yaklaşıyor. Nüfus 2025 yılı başında 5.992.734'e ulaştı ve 2024'te 31.485 kişi arttı. Doğumlar ve ölümler neredeyse birbirini dengeledi; doğumların ölümlerden yalnızca 8 fazla olması, artışın net göçten kaynaklandığı anlamına geliyor. Bu arada doğurganlık oranları düşmeye devam ederken ortalama yaşam süresi de yavaş yavaş uzuyor.
👶 Danimarka'da kadınlar ilk çocuklarını daha geç doğuruyor. Danimarka'da ilk kez anne olacakların ortalama yaşı 2024'te 30,3'e ulaştı ve 2008'de 28,8 iken yeni annelerin üçte birinden fazlası artık 30-34 yaşlarındadır. İlk kez genç yaşta doğum yapanların sayısı azalıyor; yeni anne olanların yalnızca %11'i 25 yaşın altında. Bu eğilim en çok, ilk kez anne olan kişinin ortalama 32 yaşında olduğu Kopenhag'da belirgin.
🏡 Vejle'nin geleceği, sakinleri taşınırken sular altında. Vejle'nin şehir merkezinde tekrarlanan su baskınları, kent sakinlerini ve işletmeleri terk etmeye zorlayarak kentin geleceğine ilişkin endişeleri artırdı. Belediye su tutma projeleri üzerinde çalışırken, eleştirmenler önlemlerin çok yavaş alındığını öne sürüyor. Sel tehlikesi altındaki bölgelerdeki emlak fiyatları şimdiden darbe alıyor ve yerel liderler uzun vadeli önlemler alamayacaklarını itiraf ediyor.
🇩🇪 Gözler Almanya üzerinde! Almanya, ABD'den sonra Danimarka'nın ikinci büyük ihracat pazarı olabilir, ancak birçok işletme için en önemlisi. Almanya'ya satış yapan 10.000'den fazla Danimarka şirketi ve bu ticarete bağlı 140.000 iş varken, 23 Şubat'taki Almanya seçimlerinin sonucu Danimarkalı çalışanlar ve işletmeler üzerinde doğrudan etki yaratabilir. Almanya ekonomisi beş yıldır durgun ve endüstriler yüksek enerji maliyetleri, zayıf altyapı ve Çin'in zorlu rekabetiyle mücadele ediyor.
🛡️ Altyapı siber kuşatma altında. Danimarka'nın en büyük enerji ve telekom sağlayıcısı Norlys'ün sürekli siber saldırı altında olması ve hackerların her saat sistemlerine girmeye çalışması, şirketin savunmasını güçlendirmek için yeni güvenlik uzmanları işe almasına neden oldu. Yetkililer, hem suçluların hem de yabancı devlet aktörlerinin Danimarka'nın altyapısını hedef aldığını ve şirketleri, acil durumlarda analog manuel kontrole geçiş gibi maliyetli bir seçenek de dahil olmak üzere aşırı güvenlik önlemleri almaya zorladığını doğruluyor.
Girişimcilik
🚀 EUopSTART – Horizon Europe başvuruları için finansman. Şirketler, maaşlar, seyahat ve danışmanlık hizmetleri (75.000 veya 100.000 DKK'ya kadar) dahil olmak üzere Horizon Europe başvurularının hazırlanmasıyla ilgili maliyetlerin %50'sini karşılamak için EUopSTART fonuna başvurabilirler. 2025 yılı için son başvuru tarihleri 25 Şubat, Mayıs ve Eylül (Mayıs ve Eylül için tam tarihler duyurulacak).
Erasmus ve İş Olanakları
Danimarka öğrenci olmak için çok güzel bir ülke. Ne yazık ki Danimarka aynı zamanda dehşet pahalı bir ülke, özellikle Kopenhag'da okuyanlar için. Burslu öğrenciler bile kira, gıda ve ulaşım için ciddi bir para ayırmaları gerekiyor.
AB öğrencileri birçok öğrenci yardımından faydalanabiliyorken, ne yazık ki Türk öğrenciler faydalanamıyor. Yalnız Türk öğrenci çalışanlar için gizli bir yardım var!
Sosyal medyada belki artırılmış vergi indirimini duymuşsunuzdur, yahut fradrag som færøsk, grønlandsk eller udenlandsk studerende eller erhvervspraktikant i Danmark. Danimarka'da her çalışanın vergiden sayılmayan bir harçlığı var ve belli ülkelerden öğrenciler bu harçlığı 2 katına katlayabiliyorlar. Her sene vergilerden muaf bir ~96.000 DKK biriktirebilirsiniz bu sayede.
Peki, böyle güzel bir fırsat sizden niçin gizlenmiş? E öncellikle müracaat için skat.dk sitesinde Danca bir sayfaya gitmeniz gerekiyor: Tıklayın. İkincisi bu vergi indirimi zorunlu değil, talep üzerine veriliyor. Karşılıklı bir anlaşma sonucu, Türkiye'de okuyan Danimarkalılar da benzer bir olanaktan faydalanabiliyor, tabii devletler bu fırsatı her gelip geçene söylemek zorunda değil. Son olarak bu indirim sosyal yardım sayılmıyor. Birçok vize tipi öğrencilerin devletten sosyal yardım almasını yasaklarken, bu vergi indirimi belli koşulları sağlayan öğrenci çalışanlar için bir tip imtiyaz.
Danimarka’da Günlük Yaşam
🥯 Kopenhag'daki 21 km'lik çörek temalı yarım maratonu duydunuz mu? Koşucular Kopenhag'ın 10 farklı fırınına uğrayarak çörek ala ala koşuyorlar!
🛡️ Danimarka, Yolsuzlukla Mücadele Endeksi'nde yeniden zirvede.
Transparency International'a göre Danimarka, üst üste yedinci yıl dünyanın en az yolsuzluk olan ülke olarak seçildi. Rapor, rüşvetin düşük seviyelerde olduğunu vurgularken kamu harcamalarının denetimi konusunda bazı endişelere dikkat çekiyor.
🚲 Kopenhag polisi çalıntı bisikletlere karşı harekete geçti.
1 Şubat'tan itibaren polis memurları, hırsızlık şüphesi olmaksızın bisiklet şasi numaralarını kontrol etme yetkisine sahip oldu. Yeni kural, çalıntı bisikletlerin satışını zorlaştırmayı hedefliyor ve polis, ikinci el bisiklet alırken seri numarasını kontrol etmeyenlerin bilinçlenmesini umuyor.
🤧 Grip sezonu hızla yükseliyor, zirve henüz görülmedi.
Danimarka'da grip vakaları altı haftadır artış gösteriyor ve uzmanlar henüz zirveye ulaşılmadığını söylüyor. Hastanede yatışlar da artıyor, ancak enfeksiyonlardaki keskin yükselişe kıyasla daha ılımlı bir şekilde, bunun nedeni ise Influenza B vakalarındaki artış olarak gösteriliyor.
🏖️ Danimarka'da kehribar avı yüksek teknolojiyle buluştu.
Rüzgar, gelgit ve hava durumu verilerini kullanarak kehribarın Danimarka kıyılarına en çok nerede vuracağını tahmin eden Ravvejr adlı yeni bir uygulama, avcıları en iyi noktalara yönlendiriyor.
🏝️ Bornholm adası küçülüyor. Kurtarılabilir mi?
Bornholm’un nüfusu 120 yılın en düşük seviyesine gerileyerek 39.000’in altına düştü ve uzmanlar, bunun hızlı bir çözümünün olmadığını söylüyor. Kimileri konut ve istihdama yatırım yapılmasını önerirken, bazıları bunu naif bir yaklaşım olarak görüyor ve nüfus düşüşünün kaçınılmaz olduğunu savunuyor. Çözüm önerilerinden biri ise Bornholm’u “Danimarka’nın Florida’sı” haline getirerek emeklileri cezbetmek.
🐟 Balıklar için yeni bir rota. Yüzyıllardır Güney Yutland'daki balıkların yolunu kesen eski bir baraj, artık 1,3 km’lik yeni bir su yolu sayesinde aşılacak. Bu proje, 100 km’lik serbest akışlı bir nehrin yeniden oluşmasını sağlayarak AB koruma hedefleriyle uyumlu. Spor balıkçılığına fayda sağlayabileceği düşünülse de, doğanın toparlanması için zamana ihtiyacı var.
🥖 Rugbrød Japonya’dan bir ısırık alıyor. Danimarka’nın sevilen çavdar ekmeği rugbrød, Japonya’da giderek daha fazla ilgi görüyor. Fırıncılık devi Kohberg, tam tahıllara yönelik artan talep doğrultusunda yeni bir ihracat fırsatı yakalamayı hedefliyor. Sindirim ve kaliteye odaklanan sağlıklı beslenme trendi, hem fırıncıların hem de bilinçli tüketicilerin rugbrød’e olan ilgisini artırıyor.
🧐 Omega-3 yaşlanmayı geciktirebilir! Yeni bir araştırmaya göre günlük 1 gram Omega-3 almak, özellikle D vitamini ve egzersizin yanında alınıyorsa biyolojik yaşlanmayı yavaşlatabiliyor. Üç yıl süren çalışma, yaşlanmanın birkaç ay geciktirilebileceğini gösterdi, ancak araştırmacılar bunun özellikle Omega-3 seviyesi düşük yaşlı yetişkinler için geçerli olduğunu vurguluyor. Yani, eğer somon, ringa veya uskumru gibi yağlı balıkları yeterince tüketiyorsanız, takviyeye ihtiyacınız olmayabilir.
📱 Bir TikTok trendi, iPhone’un bebeğin kalp atışlarını tespit edebildiğini iddia ediyor. Uzmanlar katılmıyor.
Viral olan TikTok trendine göre, hamile kadınlar yalnızca bir iPhone ve kulaklık kullanarak bebeklerinin kalp atışlarını duyabiliyor. Ancak ebeler bu yöntemi kesinlikle önermiyor. Uzmanlar, annenin nabzı ile bebeğin kalp atışlarını ayırt etmenin imkansız olduğunu ve bunun yanlış bir güven duygusu yaratabileceğini vurguluyor.
🌏 Bir aile Danimarka kışını macerayla değiştiriyor.
Nibe’den bir aile, günlük rutini bırakıp altı aylık bir dünya turuna çıkmaya karar verdi. Planlama ve cesur seçimlerle alternatif bir yaşamın mümkün olduğunu kanıtlayan aile, doğayı keşfederek, farklı kültürleri deneyimleyerek ve sınıf dışında öğrenerek birlikte geçirdikleri zamanı ön planda tutuyor.
📉 Danimarka'da iltica başvurusu kabul olan kişi sayısı tarihi bir düşüğe indi. 2024'te yalnızca 860 başvuru sahibine koruma verildi, bu sayı önceki yıllara kıyasla ciddi bir düşüş gösteriyor. Hükümet, bu durumu sert iltica politikalarına bağlıyor, entegrasyon bakanı ise Danimarka'nın sadece belediyelerin kaldırabileceği kadar mülteci kabul edebileceğini vurguluyor. En fazla onay alanlar Suriyeliler, Eritreliler ve Afganlar oldu. Ukrayna'dan gelen mülteciler, özel bir yasa kapsamında ayrı bir şekilde sayılıyor.
🎒 Yeni Almanlar Yerleşik Almanlara Karşı! Güney Danimarka'daki bazı Alman aileler, evde eğitim gören çocukları için Danca dil değerlendirmelerinden kaçınmak adına yaratıcı bir çözüm buldu: Alman azınlığına katılmak. Sorun şu ki, mevcut Alman azınlık okulları ve kurumları kendi dil değerlendirmelerini yapıyor ve bu açık kapı sadece azınlık sistemi içindeki aileler için geçerli. Yerel belediyeler, Almanların evde eğitiminin artmasından giderek daha fazla endişeleniyor ve paralel bir toplumun oluşmasından korkuyorlar.
🇩🇰🚨 Danimarka’nın Büyük Kırmızı Uyarısı
Danimarka askeri istihbarat teşkilatı (FE), şimdiye kadarki en endişe verici tehdit değerlendirmesini yayımladı: Rusya, NATO’yu zayıf veya bölünmüş görürse bölgesel bir savaş başlatabilir.
Raporda, kasvetli bir zaman çizelgesi sunuluyor: Rusya altı ay içinde yerel bir savaşı tetikleyebilir, iki yıl içinde NATO için gerçek bir tehdit oluşturabilir ve beş yıl içinde ABD müdahale etmezse Avrupa’da tam kapsamlı bir savaşa hazır olabilir.
Ama bu spekülatif bir tahmin. Herkes bu en kötü senaryoya ikna olmuş değil. Savunma analistlerine göre Rusya’nın NATO’ya saldırması için üç şeyin gerçekleşmesi gerekiyor: (1) Avrupa’nın savunmaya yatırımı kesemesi, (2) NATO’nun çökmesi ve (3) ABD’nin müdahale etmemesi. Ve bunların üçü de oldukça düşük ihtimaller.
Gerçekçi olmak gerekirse, Rusya zaten Ukrayna’da yıpranmış durumda. Tahminler, 800.000’e kadar asker kaybettiklerini gösteriyor. Rusya'nın ekonomisi haliyle baskı altında ve NATO ile savaşmak, Ukrayna’daki savaştan çok daha farklı olur.
Peki bu uyarı neden şimdi yapılıyor? Bazıları bunu gerekli bir uyanış çağrısı olarak görüyor, bazıları ise felaket tellallığı olarak nitelendiriyor. Sebebi ne olursa olsun mesaj net: Danimarka ve Avrupa en kötü senaryoya hazır olmalı – en kara gün hiç yaşanmasa bile.
Duyuru ve Etkinlikler
Kopenhag, Vesterbro, Empire TCG Oyun Günü
Yer: Vesterbro Bibliotek og Kulturhus
🗓️ Tarih: 17 Şubat 2025, Pazartesi
Kopenhag, 🏳️🌈 Kış Onur Etkinlikleri
🗓️ Tarih: 17-23 Şubat 2025, Pazartesi-Pazar
Kopenhag, Cem Adrian Konseri
Yer: Den Sorte Diamant
🗓️ Tarih: 21 Şubat 2025, Cuma
Roskilde, Expo Türkiyem
Yer: Roskilde Dyrskue Pladsen
🗓️ Tarih: 21-23 Şubat 2025, Cuma-Pazar
Kopenhag, Kopenhag Işık Festivali, her yıl şehri ışıklı sanat ve tasarımının canlı bir kutlamasına dönüştüren bir etkinliktir.
🗓️ Tarih: 31 Ocak - 23 Şubat
Deniz Su Tepe ve Eda Töngel'in “Our Best Wishes” sergilerini kaçırmayın!
Kopenhag, Østerbro, 🎥🎞️🍿Türk Filmleri Günleri
27-28 Şubat tarihlerinde Parkbio’da, Kültür ve Turizm Müşavirliği’nin organize ettiği özel bir etkinlik kapsamında Türk filmleri gösterimi gerçekleştirilecektir. Yönetmen Hatice Aşkın'ın “Adresi Olmayan Ev” filmi ve Belkıs Bayrak'ın "Gülizar" filmi gösterilecek.
Yer: Parkbio Sineması
🗓️ Tarih: 27-28 Şubat 2025, Perşembe-Cuma
Not: Sinema etkinliklerinin sonunda yapılacak olan söyleşi sırasında Türkçe-İngilizce çeviri yapabilecek kişiler aranıyor. (Fatura karşılığı ücretli) ilgilenen kişilerin info@goturkiye.dk adresine ulaşabilir.
Danimarka'nın her yerinde, Vinter Jazz
🗓️ Tarih: 30 Ocak - 28 Şubat
Danimarka’da Geçen Hafta’ya dair görüş, öneri, ortaklık vs. için
WhatsApp hattımız: +45 50 15 11 96
Mail adresimiz: danimarkadagecenhafta@lwid.dk
Linktree: https://linktr.ee/lwid.dkDGH Dünyası
LinkedIn - Instagram - Facebook - LWID Uygulaması - Ürün Mağazası - Podcast - Web sitesi